Basic vocabulary — Page 02 — Series B, pictures 01-05: to stand, shirt, to take off, to put on, trousers


1
นี้คือพุใด อันนี้เด็กน้อย อันนี้เป็นเด็กน้อย
เด็กน้อยกำลังยืนอยู่ กำลังยืนอยู่พุเดียวข้อหล้อ บ่มีหมู่เลย
เด็กน้อยคนนี้ยืนเฮ็ดหญัง จัก จักคือกัน จักว่าเขายืนเฮ็ดหญัง จักว่าเขามายืนอี่หยังอยู่หม้องนี้

2
เขากำลังเฮ็ดอี่หยัง เขากำลังถอดเสี้ย เด็กน้อยคนนี้เขากำลังถอดเสี้ย
เป็นหญังเขาคือถอดเสี้ย จักคือกัน บ่ฮู้นำเด้อ บ่ฮู้นำคือกัน จักว่าเขาสิถอดเสี้ยเฮ็ดหญัง เขาอาดสิใส่เสี้ยโตใหม่ หลืออาดสิไปอาบน้ำกะได้ เขากะเลยถอดเสี้ย

3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังใส่เสี้ย เด็กน้อยพุนี้เขากำลังใส่เสี้ยอยู่
ใส่เสี้ยกำลังสิแล้ว เอามือสุบซ้าย เอามือสุบขวา สุบไปในแขนเสี้ยนั้นหละ
เขาใส่เสี้ยโตสีหญัง เขาใส่เสี้ยโตสีเทา
แล้วในเสี้ยมีลวดลายอี่หยังบ่ บ่ เสี้ยของเขาบ่มีลวดลายอี่หยังเลย มีแต่สีเทา

4
เขากำลังเฮ็ดอี่หยัง เขากำลังถอดส้ง เด็กน้อยคนนี้เขากำลังถอดส้ง
แล้วเขาถอดส้งจั่งใด เขากะใซ้ขาของเขาถกออกจากขาส้ง ถกขาซ้าย ถกขาขวา ถกออกจากขาส้งนั้นหละ

5
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังใส่ส้ง เขากำลังใส่ส้งอยู่
ส้งกะส้งขาสั้น ขาสั้นบักคักหนึ่ง ส้งกะส้งสั้น
แล้วเขาใส่ส้งจั่งใด เขากะใซ้ขาของเขาสองข้าง ขาซ้ายกับขาขวา ป่อนเข้าไปในขาส้ง หลือว่าป่องขาส้งนั้นหละ แล้วเขากะเอาขาเด่ลงไป หลือว่าป่อนลงไป แล้วเขากะดึงขึ้นมา

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
พุใด phu-dai H-M ใคร 1. who {มีพุใดโทมากะบ่ลู้ = I don't know who has called} {ห้องนอนของพุใด = whose bedroom (is this)? }
2. someone, somebody, anybody, in negative context: nobody {บ่มีพุใดอยู่กับเขาเลย = there's nobody with him}
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
เด็กน้อย dek-nɔ:i M-HF เด็ก, เด็กน้อย child
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
ยืน yʉ:n M ยืน to stand
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
พุเดียว phu-di:ao H-M คนเดียว 1. alone, by oneself {เขากำลังยืนอยู่พุเดียว = she's standing by herself} {เขานั่งอยู่พุเดียว = he's sitting by himself}
2. one person
ข้อหล้อ khɔ:-lɔ: LF-LF เท่านั้น, ขนาดนั้น, น้อยๆ only {ต้นไม้มีต้นเดียว ต้นเดียวข้อหล้อ = there's one tree, only one tree} {มีบ้านหลังเดียวข้อหล้อ = there's only one house}
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
หมู่ mu: H หมู่, กลุ่ม(เพื่อน) 1. group, friend(s)
2. children (in a family) {ลูกคนที่ออกมาก่อนหมู่ = the first-born child} {น้องสุดหมู่ = last-born child}
3. collective noun: group, many
เลย lə:i HR เลย 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve}
2. too much
3. at all
4. definitively
5. completely, utterly
คน khon HR คน person, people
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
มา ma: HR มา 1. to come
2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
หม้อง mɔŋ LF ที่, แห่ง, บริเวณ 1. place, area {หลายที่หลายหม้อง = in many places} {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place}
2. clf. for places
ถอด thɔ:t LF ถอด to take off, to remove
เสี้ย si:a LF เสื้อ shirt
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
นำ nam HR 1. at, in
2. with, together with {บ่สามาดถือไปนำได้ = [you] can't carry it around} {กินบักแตงโมนำเฮาบ่ = Will you eat watermelon with me?}
3. to lead, to accompany, to go with {เด็กน้อยญ่างไปนำแม่ = the daughter follows her mother}
เด้อ də: HF final particle
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
ใส่ sai H ใส่ 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in}
2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve}
3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man}
โต to: M ตัว 1. body, self
2. clf. for animals, characters/letters/consonants, appliances, clothes (e.g., pairs of trousers, shirts)
ใหม่ mai H ใหม่ new
หลือ lʉ: M หรือ or
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
อาบน้ำ a:p-na:m LF-HF อาบน้ำ to take a bath/shower
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
พุ phu H ผู้ 1. person
2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat}
Notes: pronunciation: also realized as พู่-
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
เอา ao M เอา to take, to give {เขากำลังเอาก่องไปซั่ง = he's taking the boxes to weigh them} {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving medicine to the patient} {เอาไว้ถ้า = is for, is used for, has the purpose of}
มือ mʉ: HR มือ 1. hand
2. front leg/paw (e.g., of a cat)
สุบ sup M สวม to slip in/into, to insert
ซ้าย sa:i HF ซ้าย left
ขวา khwa: M ขวา right
ใน nai HR ใน in, within
แขน khɛ:n M แขน arm
นั้นหละ nan-la HF-M นั่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
สี si: M สี 1. color
2. colored pencil, crayon
เทา thao HR เทา grey
ลวดลาย lu:at-la:i HF-HR ลวดลาย design, pattern
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
แต่ tɛ: H แต่ 1. but {แต่บ่ต่างกันหลาย = but not very different} {แต่บ่ลู้ว่าเขาญ่างมาแต่ใส = but [I] don't know where he's coming from, see also: แต่ว่า}
2. only {ตอนนี้มีแต่ขี้ฝ้า = now there are only clouds}
ส้ง soŋ LF กางเกง trousers
Notes: synonym: กางเกง
จั่งใด jaŋ-dai H-M ยังไง, แบบไหน how, in what manner {บักนาวมันมีลดซาดจั่งใด = Lime fruits have what kind of taste?} {เขาปิดแอจั่งใด = How is he switching off the A/C?} {เทียนใซ้จั่งใด = How's a candle used?} {สิใซ้จั่งใด = how is [it] used?}
ใซ้ sai HF ใช้ to use
ขา kha: M ขา leg {ขาหน้า = front leg} {ขาหลัง = hind leg} {ส้งขาญาว = long trousers}
ถก thok M ถก to pull out
ออก ɔ:k LF ออก 1. to go out, to leave
2. out
จาก ja:k LF จาก 1. from {... เฮ็ดมาจากอี่หยัง = ... is made from what?}
2. to depart
สั้น san LF สั้น short
บักคักหนึ่ง bak-khak-nʉŋ M-H-H intensifier: very, very much (variant of คัก)
สอง sɔ:ŋ M สอง two
ข้าง kha:ŋ LF ข้าง 1. side {มีหูจับสองข้าง = there are handles on both sides}
2. next to {วางอยู่ข้างๆ ก่องใบใหญ่ = it's placed next to the large box} {เขายืนอยู่ข้างๆ อีกพุหนึ่ง = he's standing next to another person}
3. clf. for body parts which come in pairs (eyes, ears, legs etc.) {เขามีตาสองข้าง = she has two eyes}
กับ gap M กับ 1. and {ลุงกับป้า = uncle and aunt} {กวยเตียวหมูกับกวยเตียวไก่ = noodle soup with pork and noodle soup with chicken}
2. with, to {ค้ายๆ กับคำว่า ... = similar to the word ...}
3. prefix in front of foods {กับเข้า = side dishes eaten with rice} {เขากินกับกวยเตียว = he's eating noodle soup}
ป่อน pɔn H to put in/into, to stick into
เข้า khao LF เข้า to enter, to go inside, to come/go in/on {เข้าห้องน้ำ = to go to the bathroom} {เข้านอน = to go to bed} {ขี่เลียเข้าไปเกาะ = to take a boat to go on an island}
ป่อง pɔŋ H to lower, to put in
เด่ de: H to stretch forward, to extend forward
ลง loŋ HR ลง 1. to descend, to lower, to go down
2. down
3. bus/train etc.: to get off, to disembark {คนกำลังลงลดบั่ด = people are getting off the bus}
4. boat/ship etc.: to get on, to board {เขากำลังญ่างลงเลีย = he's boarding/getting on the boat}
ดึง dʉŋ M ดึง to pull
ขึ้น khʉn LF ขึ้น 1. to go up, to increase
2. sun: to rise {ตะเว็นกำลังขึ้น = the sun is rising}
3. more
4. bus/train etc.: to get on, to board {พุโดยสานขึ้นลดไฟเบิดแล้ว = all passengers have boarded the train}