Basic vocabulary — Page 27 — Series B, pictures 08-10: pond, water, shallow, deep


8
เขากำลังเฮ็ดหญัง มีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังยืนอยู่ ถอดเสี้ยผ้าเบิด เหลียแต่ส้งโตเดียวข้อหล้อ
เหลียแต่อี่หยังเกาะ เหลียแต่ส้งโตเดียว เขาใส่ส้งโตเดียว ส้งขาสั้น ส้งสีเหลียงซ้ำแมะ
แล้วเขายืนเฮ็ดหญังอยู่หั้น เขาอาดสิอยากเหล้นน้ำ หลือว่าอยากลงไปในน้ำกะได้

9
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุซายคนหนึ่ง เขากำลังยืนอยู่ในน้ำ
ยืนอยู่ตื้นดอก บ่ลึกหลาย บ่ได้ลงไปลึก เพียงขาเขาหนิหละ
แล้วเขาลงไปเฮ็ดหญัง จักคือกัน เขาอาดสิอยากเหล้นน้ำ เขากะเลยสิลงไปเหล้นน้ำกะได้

10
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเหล้นน้ำ
ฮู้ได้จั่งใดว่าเขากำลังเหล้นน้ำ เขากะอยู่ในน้ำ กะเลยฮู้ว่าเขากำลังเหล้นน้ำ
แล้วเขาเหล้นน้ำอยู่กับใผ เขาเหล้นอยู่พุเดียว ตอนนี้เห็นเขาเหล้นอยู่พุเดียว
เขาเป็นพุหญิงหลือเป็นพุซาย เขาเป็นพุซาย กำลังหว้ายน้ำท่วนอยู่
แล้วเขาเหล้นน้ำอยู่ลึกบ่ กะอาดสิลึกอยู่ เพาะว่าเบิ่งแล้ว เพียงเอิกของเขาหลือว่าเพียงบ่าไหล่ของเขาเอาโลด น้ำกะคือสิลึกหลาย เขากะอาดสิลงไปลึกหลายหนั้นหละ
แล้วพุซายคนนี้เขาหว้ายน้ำเป็นบ่ กะอาดสิหว้ายเป็น ขึ้นหว้ายบ่เป็น เขากะบ่ก้าลงไปลึกปานนั้น ขั้นคนหว้ายน้ำบ่เป็น เขากะบ่ก้าลงไปลึกปานนั้น ขั้นเขาหว้ายเป็น เขาจั่งก้าลงไป หลือว่าก้าไปเหล้นน้ำหม้องลึกเนาะ

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
พุซาย phu-sa:i H-HR ผู้ชาย man, male
พุ phu H ผู้ 1. person
2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat}
Notes: pronunciation: also realized as พู่-
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
ยืน yʉ:n M ยืน to stand
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
ถอด thɔ:t LF ถอด to take off, to remove
เสี้ยผ้า si:a-pha: LF-LF เสื้อผ้า clothes, clothing
เบิด bə:t/bət LF/M หมด 1. completely, totally, entirely {เทิงเบิด = all of them} {เบิดมื้อเบิดค่ำ = [all] day and night} {ขั้นพุโดยสานลงลดไฟเบิดแล้ว [...] = when all passengers have disembarked […]} {เขากินเบิดบ่ = Has he eaten all of it?}
2. to be finished, to be exhausted, to come to an end, to have no more {โน่ดบุ่กแบ็ดเบิด = the notebook is out of battery/the notebook needs recharging}
เหลีย li:a M เหลือ to remain
แต่ tɛ: H แต่ 1. but {แต่บ่ต่างกันหลาย = but not very different} {แต่บ่ลู้ว่าเขาญ่างมาแต่ใส = but [I] don't know where he's coming from, see also: แต่ว่า}
2. only {ตอนนี้มีแต่ขี้ฝ้า = now there are only clouds}
ส้ง soŋ LF กางเกง trousers
Notes: synonym: กางเกง
โต to: M ตัว 1. body, self
2. clf. for animals, characters/letters/consonants, appliances, clothes (e.g., pairs of trousers, shirts)
เดียว di:ao M เดียว only, alone, single
ข้อหล้อ khɔ:-lɔ: LF-LF เท่านั้น, ขนาดนั้น, น้อยๆ only {ต้นไม้มีต้นเดียว ต้นเดียวข้อหล้อ = there's one tree, only one tree} {มีบ้านหลังเดียวข้อหล้อ = there's only one house}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
เกาะ M น่ะ, หรอ, เหรอ final particle expressing a question or similar
ใส่ sai H ใส่ 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in}
2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve}
3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man}
ขา kha: M ขา leg {ขาหน้า = front leg} {ขาหลัง = hind leg} {ส้งขาญาว = long trousers}
สั้น san LF สั้น short
สี si: M สี 1. color
2. colored pencil, crayon
เหลียง li:aŋ M เหลือง yellow
ซ้ำแมะ sam-mɛ HF-H (ด้วย)แหละ final particle used for emphasis
Notes: also pronounced ซ้ำแม
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
หั้น han LF ที่นั่น there, over there
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
อยาก ya:k LF อยาก to want, to wish
เหล้น len LF เล่น 1. to play, to enjoy oneself with, to do something for pleasure {เหล้นลูกบอน = to play ball} {เหล้นเกม = to play a game/games} {เหล้นน้ำ = to play with/in the water} {นั่งเหล้น = to sit} {กินเหล้น = to eat (as a snack), to snack} {เหล้นโน่ดบุ่ก = to use a laptop (for entertainment or work)}
2. to drop by, to spend time with, to come to visit {บ่ได้มาเฮ็ดหญัง มาเหล้นซื่อๆ = I've not come to do anything in particular, I'm just dropping by}
น้ำ na:m HF น้ำ 1. water
2. drink, soft drink, juice
หลือ lʉ: M หรือ or
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
ลง loŋ HR ลง 1. to descend, to lower, to go down
2. down
3. bus/train etc.: to get off, to disembark {คนกำลังลงลดบั่ด = people are getting off the bus}
4. boat/ship etc.: to get on, to board {เขากำลังญ่างลงเลีย = he's boarding/getting on the boat}
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
ใน nai HR ใน in, within
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
คน khon HR คน person, people
ตื้น tʉ:n HF ตื้น shallow
ดอก dɔ:k LF หรอก, ดอก 1. particle used after a negative, relativizing or explanatory statement to make the sense milder {กินเข้าบ่ บ่กินดอก = Are you going to eat [with us]? No.} {เป็นก้อนสี่เหลี่ยม ก้อนน้อยๆ ดอก = These are cubes, small cubes.} {แล้วกะมีลดคันหนึ่งขี่ผ่านมา เป็นลดเก็งดอก = And there's a car passing, a sedan.}
2. particle used to emphasize (not necessarily a negative) contrast
3. particle used for emphasis {ดอกไม้นี้งามบ่ กะงามอยู่ เบิ่งงามๆ ดอก = Is this flower beautiful? Yes, it's beautiful, it looks beautiful}
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
ลึก lʉk H ลึก deep
หลาย la:i M เยอะ, มาก many, much, very
เพียง phi:aŋ HR เพียง only, just
หนิหละ ni-la M-M นี่แหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
Notes: variant of นี้หละ
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
เลย lə:i HR เลย 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve}
2. too much
3. at all
4. definitively
5. completely, utterly
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
จั่งใด jaŋ-dai H-M ยังไง, แบบไหน how, in what manner {บักนาวมันมีลดซาดจั่งใด = Lime fruits have what kind of taste?} {เขาปิดแอจั่งใด = How is he switching off the A/C?} {เทียนใซ้จั่งใด = How's a candle used?} {สิใซ้จั่งใด = how is [it] used?}
กับ gap M กับ 1. and {ลุงกับป้า = uncle and aunt} {กวยเตียวหมูกับกวยเตียวไก่ = noodle soup with pork and noodle soup with chicken}
2. with, to {ค้ายๆ กับคำว่า ... = similar to the word ...}
3. prefix in front of foods {กับเข้า = side dishes eaten with rice} {เขากินกับกวยเตียว = he's eating noodle soup}
ใผ phai M ใคร 1. who {พุซายคนนี้เป็นใผ = Who's this boy?}
2. somebody, someone, anybody, with negative: nobody {บ่มีใผอยู่หนี้จักคนเลย = there's not a single person here}
พุเดียว phu-di:ao H-M คนเดียว 1. alone, by oneself {เขากำลังยืนอยู่พุเดียว = she's standing by herself} {เขานั่งอยู่พุเดียว = he's sitting by himself}
2. one person
ตอนนี้ tɔ:n-ni: M-HF ตอนนี้ now
เห็น hen M เห็น to see
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
พุหญิง phu-ɲiŋ H-M ผู้หญิง woman, female
หว้ายน้ำ wa:i-na:m LF-HF ว่ายน้ำ to swim
ท่วน thu:an H เร็ว, เรื่อยๆ 1. fast, quick(ly)
2. to be continuously doing something
เพาะว่า phɔ-wa: H-H เพราะว่า because
เบิ่ง bəŋ H ดู 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie}
2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...}
เอิก ək M อก chest
Notes: see also อก
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
บ่าไหล่ ba:-lai H-H บ่าไหล่ shoulder
เอาโลด ao-lo:t M-HF เอาเลย, ทำเลย, จริงๆ in final position: intensifier {โตส่ำกะทะเอาโลด = [a fish] as large as the pan!} {เกียบเต็มถ้วยเอาโลด = the bowl is almost full!} {ทะนาคานมันสิไปตั้งไว้อยู่ซู่หม้องเอาโลด = banks are everywhere!}
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
หนั้นหละ nan-la LF-M นั่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
Notes: possibly a variant of นั้นหละ
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
หว้าย wa:i LF ว่าย to swim {หว้ายน้ำ = to swim}
ขึ้น khʉn LF ขึ้น 1. to go up, to increase
2. sun: to rise {ตะเว็นกำลังขึ้น = the sun is rising}
3. more
4. bus/train etc.: to get on, to board {พุโดยสานขึ้นลดไฟเบิดแล้ว = all passengers have boarded the train}
ก้า ga: HF กล้า 1. to dare
2. to be bold, fearless, brave
ปานนั้น pa:n-nan M-HF เท่านั้น so, so much, that much {เขากะบ่ก้าลงไปลึกปานนั้น = he doesn't dare to go in so deep}
ขั้น khan LF เมื่อ when, if
จั่ง jaŋ H ค่อย (?) then, afterwards {ต้องใซ้น้ำมันพ้อม มันจั่งสิทอดได้ = one needs to use oil as well, then one can fry [food]}
หม้อง mɔŋ LF ที่, แห่ง, บริเวณ 1. place, area {หลายที่หลายหม้อง = in many places} {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place}
2. clf. for places
เนาะ H เนาะ final particle: makes the statement softer, looking for agreement