Basic vocabulary — Page 30 — Series B, pictures 18-20: to wash one’s face, to brush one’s teeth, to comb one’s hair


18
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงเนาะ เป็นพุหญิงดอก มัดผมจุกพ้อมเด่ะ ฝั่งซ้ายกะฝั่งขวา มัดเทิงสองข้างเนาะ เขากำลังล้างหน้าอยู่
อาดสิล้างอยู่ห้องน้ำ อาดสิล้างอยู่ในบ้านเขาหละ อาดสิเป็นห้องน้ำบ้านเขาหละ กำลังล้างหน้าอยู่
กะใซ้มือสองข้างหนะ จับหน้าขึ้นมา แล้วกะ เออ จับน้ำขึ้นมาเนาะ แล้วกะล้างๆๆ หน้าของเขา
เป็นหญังเขาคือล้างหน้า เขาอาดสิหัวกะตื่น หัวกะตื่นนอน แล้วกะล้างหน้า เพื่อสิเฮ็ดให้มันสดซื้น เพื่อที่สิเฮ็ดให้หน้ามันสดซื้นเนาะ แล้วกะบ่ให้มีอี่หยังติดหน้า หลือว่าไขมัน หลือว่าเหงี่ยอี่หยังติดหน้า เฮากะสิล้างเอาความสกกะปกออกไปเนาะ

19
พุหญิงคนนี้กำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่งเนาะ พุหญิงคนนี้หละกำลังแปงฟัน
กำลังแปงฟันใซ้แปงสีฟัน ใซ้ยาสีฟัน แล้วกะแปงๆๆๆ แปงแข้วของเขาเนาะ
แล้วเขาแปงอยู่ใส กะอาดสิแปงในห้องน้ำบ้านของเขาเนาะ ตอนนี้เขากำลังอยู่หน้า อาดสิเป็นหน้ากะจก หลือว่าอยู่หน้าชักโคก อุ้ย บ่แม่น อยู่หน้าอ่างล้างหน้าเนาะ บ่แม่นหน้าชักโคกเนาะ เขากำลังแปงฟันอยู่
แล้วเขาแปงฟันเฮ็ดหญัง เขากะแปงฟันเพื่อที่ว่าสิให้แข้ว หลือว่าปากของเขาสะอาดเนาะ คนตื่นนอนมาใหม่กิ่นปากมันกะสิมีอยู่ เพื่อที่ว่าสิทำความสะอาดแข้ว หลือว่าทำความสะอาดปากของเฮา บ่ให้มันมีกิ่นเหม็นอยู่ในแข้ว ซอกแข้วของเฮา เฮากะต้องแปงฟัน แปงแข้ว เพื่อที่สิให้แข้วเฮาสะอาด หลือว่าบ่มีกิ่นเหม็นหลายปานใดเนาะ

20
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่งเนาะ กำลังหวีผม
กำลังหวีผมอยู่ กะใซ้มือข้างหนึ่งจับหวี แล้วกะมือข้างหนึ่งจับผม แล้วกะหวีๆๆๆ หวีลงไป
แล้วเป็นหญังเขาคือหวีผม กะบ่ฮู้คือกัน ผมเขาอาดสิหญุ้ง หลือว่าผมเขาอาดสิหญอง มันข้องกันจั่งซี้เนาะ เขากะต้องใซ้หวี หวีผมลงไป ให้มันเป็นเส้นของใผของมัน บ่ให้มันไปหญุ้งกัน หลือว่าไปข้องกันเนาะ
แล้วผมของเขาญาวบ่ กะญาวเด่ะ เบิ่งลักสะนะแล้วญาวเติบ ญาวคักอยู่ ญาว บักญาวหนึ่ง เลยบ่าไปอีก ฮอดนมฮอดเอิกพุ้นหนะ ผมของเขากะเลยญาวคักญาวแน่ ไว้จั่งใดญาวแท้ ผมนั้นกะเดย

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
พุหญิง phu-ɲiŋ H-M ผู้หญิง woman, female
เนาะ H เนาะ final particle: makes the statement softer, looking for agreement
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
ดอก dɔ:k LF หรอก, ดอก 1. particle used after a negative, relativizing or explanatory statement to make the sense milder {กินเข้าบ่ บ่กินดอก = Are you going to eat [with us]? No.} {เป็นก้อนสี่เหลี่ยม ก้อนน้อยๆ ดอก = These are cubes, small cubes.} {แล้วกะมีลดคันหนึ่งขี่ผ่านมา เป็นลดเก็งดอก = And there's a car passing, a sedan.}
2. particle used to emphasize (not necessarily a negative) contrast
3. particle used for emphasis {ดอกไม้นี้งามบ่ กะงามอยู่ เบิ่งงามๆ ดอก = Is this flower beautiful? Yes, it's beautiful, it looks beautiful}
มัด mat H มัด 1. to bind, to tie, to fasten, to wrap
2. clf. for bundles, bunches {มัดก้า = bundle of rice seedlings}
ผม phom M ผม hair
จุก juk M จุก topknot
พ้อม phɔ:m HF พร้อม at the same time, also, too {มีตะเว็นพ้อม = the sun's out, too} {กะทะมีด้ามพ้อม = the pan has also a handle}
เด่ะ de H น่ะ particle used for emphasis
ฝั่ง faŋ H ฝั่ง 1. side
2. river/canal bank, shore
ซ้าย sa:i HF ซ้าย left
ขวา khwa: M ขวา right
เทิง thə:ŋ HR ทั้ง 1. up to, all, all of, the whole of, altogether {เขาใส่กางเกงขาสั้นเทิงสองคน = both are wearing short trousers} {เขาเป็นพ่อของลูกเทิงสามคนนี้ = he's the father of these three [children] here}
2. เทิง ... เทิง ...: both ... and ..., ... as well as ... {เทิงมีใบพ้อม เทิงมีเหลียนพ้อม = there are notes as well as coins}
Notes: pronunciation: also realized as ทัง
สอง sɔ:ŋ M สอง two
ข้าง kha:ŋ LF ข้าง 1. side {มีหูจับสองข้าง = there are handles on both sides}
2. next to {วางอยู่ข้างๆ ก่องใบใหญ่ = it's placed next to the large box} {เขายืนอยู่ข้างๆ อีกพุหนึ่ง = he's standing next to another person}
3. clf. for body parts which come in pairs (eyes, ears, legs etc.) {เขามีตาสองข้าง = she has two eyes}
ล้าง la:ŋ HF ล้าง to wash
หน้า na: LF หน้า 1. front {ปะตูหน้า = front door}
2. face {เขากำลังล้างหน้า = he's washing his face}
3. auxiliary: conditional tense {เขาหน้าสิเป็นพุบ่าวพุสาวกัน = they are probably groom and bride} {กะหน้าสิส้มอยู่ = it's likely to be sour}
4. season {หน้าฮ้อน = hot season}
5. page
6. clf. for pages {เฮาอ่านฮอดหน้านั้นแล้ว = we've read until this page}
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
ห้องน้ำ hɔŋ-na:m LF-HF ห้องน้ำ bathroom
ใน nai HR ใน in, within
บ้าน ba:n HF บ้าน 1. house, home
2. village (also used as a prefix before the name of a village)
3. home country, home region {บ้านเฮาเฮ็ดเข้าจั่งใด = How do we plant rice in Isaan/Thailand?}
หละ la M แหละ, ล่ะ 1. auxiliary for emphasis at the end of a phrase
2. auxiliary to create a follow-up question: And what about ... ? {แล้วลดคันที่สองหละ = And what about the second car?}
ใซ้ sai HF ใช้ to use
มือ mʉ: HR มือ 1. hand
2. front leg/paw (e.g., of a cat)
หนะ na M final particle
จับ jap M จับ 1. to grasp, to hold {เขาจับมือกัน = they're holding hands} {เขายืนจับไอติมอยู่ = she's standing, holding an ice cream}
2. to catch, to arrest {จับพุล้าย = to arrest a criminal}
ขึ้น khʉn LF ขึ้น 1. to go up, to increase
2. sun: to rise {ตะเว็นกำลังขึ้น = the sun is rising}
3. more
4. bus/train etc.: to get on, to board {พุโดยสานขึ้นลดไฟเบิดแล้ว = all passengers have boarded the train}
มา ma: HR มา 1. to come
2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person}
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
เออ ə: M 1. discourse marker: confirmation
2. discourse marker: turn-taking
3. discourse marker: preceding a correction
4. filler word
น้ำ na:m HF น้ำ 1. water
2. drink, soft drink, juice
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
หัว hu:a M เพิ่ง just, just now, only just {คนที่หัวกะเคยพ้อกัน = someone [we've] just met} {หัวกะตื่น = [I've] just woken up} {หัวกะซักมา = [the shirt has] just [been] washed}
ตื่น tʉ:n H ตื่น to wake up
นอน nɔ:n HR นอน 1. to lie down
2. to sleep
เพื่อ phʉ:a H เพื่อ for
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan; pronunciation: also realized as เพี่ย
ให้ hai LF ให้ 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine}
2. for
3. to allow, to be allowed
มัน man HR มัน it (also used to refer to people)
สดซื้น sot-sʉ:n M-HF สดชื่น fresh, refreshed
Notes: pronunciation: also realized as สดชื้น
เพื่อที่ phʉ:a-thi: H-H เพื่อที่ in order to, so that
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
ติด tit M ติด 1. to be attached to, to be on/at {สะวิดเปิดไฟติดอยู่ข้างฝาบ้าน = the light switch is on the wall} {มันสิมีน้ำติดอยู่โตของเขา = there is water on his body}
2. to stick (to), to attach (to)
หลือ lʉ: M หรือ or
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
ไขมัน khai-man M-HR ไขมัน fat
เหงี่ย ŋi:a H เหงื่อ sweat
เฮา hao HR เรา 1. personal pronoun: we
2. personal pronoun: I
เอา ao M เอา to take, to give {เขากำลังเอาก่องไปซั่ง = he's taking the boxes to weigh them} {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving medicine to the patient} {เอาไว้ถ้า = is for, is used for, has the purpose of}
ความ khwa:m HR ความ 1. prefix: state, condition, quality
2. content, subject, matter, affair
สกกะปก sok-ga-pok M-M-M สกปรก dirty
ออก ɔ:k LF ออก 1. to go out, to leave
2. out
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
คน khon HR คน person, people
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
พุ phu H ผู้ 1. person
2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat}
Notes: pronunciation: also realized as พู่-
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
นี้หละ ni:-la HF-M นี่แหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
แปง pɛ:ŋ M แปรง 1. brush
2. to brush
ฟัน fan HR ฟัน tooth
Notes: see also แข้ว
แปงสีฟัน pɛ:ŋ-si:-fan M-M-HR แปรงสีฟัน toothbrush
ยาสีฟัน ya:-si:-fan M-M-HR ยาสีฟัน toothpaste
แข้ว khɛ:o LF ฟัน tooth {หมามันมีแข้ว = the dog has teeth}
ใส sai M (ที่)ไหน 1. where? {สิไปใส = Where are [you] going?} {มาแต่ใส = Where are [you] coming from?} {กะทะอยู่ใส = Where's the pan?}
2. somewhere, anywhere {ใสกะได้ = anywhere, wherever you like}
ตอนนี้ tɔ:n-ni: M-HF ตอนนี้ now
กะจก ga-jok M-M กระจก 1. glass, glass pane, glass panel
2. mirror
ชักโคก chak-kho:k H-HF ชักโครก flush toilet
อุ้ย ui HF exclamation of surprise or when having made a mistake/correcting oneself
บ่แม่น bɔ:-mɛ:n H-H ไม่ใช่ 1. not {เขาเป็นพุหญิง เขาบ่แม่นพุซาย = she's a woman, she's not a man}
2. no
อ่างล้างหน้า a:ŋ-la:ŋ-na: H-HF-LF อ่างล้างหน้า sink, washbasin
ปาก pa:k LF ปาก mouth
สะอาด sa-a:t M-LF สะอาด clean
ใหม่ mai H ใหม่ new
กิ่น gin H กลิ่น smell, scent, odour {ดมกิ่น, ได้กิ่น = to smell}
ทำความสะอาด tham-khwa:m-sa-a:t HR-HR-M-LF ทำความสะอาด to clean, to clean up, to do the cleaning
เหม็น men M เหม็น to smell, to stink
ซอก sɔ:k HF ซอก corner, nook, crevice
ต้อง tɔŋ HF ต้อง to have to, must
หลาย la:i M เยอะ, มาก many, much, very
ปานใด pa:n-dai M-M เท่าไหร่, มาก 1. after negative: (not) very, (not) so much {บ่ใหญ่ปานใด = not so large, not very large}
2. how much, how many {เฮาบ่สามาดนับได้ว่ามันมีหลายปานใด = it's impossible to count how many there are}
หวี wi: M หวี to comb
ลง loŋ HR ลง 1. to descend, to lower, to go down
2. down
3. bus/train etc.: to get off, to disembark {คนกำลังลงลดบั่ด = people are getting off the bus}
4. boat/ship etc.: to get on, to board {เขากำลังญ่างลงเลีย = he's boarding/getting on the boat}
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
หญุ้ง ɲuŋ LF ยุ่ง messy, disorderly
หญอง ɲɔŋ M ยุ่งเหยิง chaotic, disorderly
ข้อง khɔŋ LF พัน(กัน), รวม(กัน) to be sticking together, stringy
กัน gan M กัน mutual, each other, with another, together {เขากำลังนั่งเว้ากัน = they're sitting and talking} {เขาสองคนฮักกัน = they love each other} {ปาสองโตนี้ ใหญ่ห่างกันหลายบ่ = These two fish here, are they very different in size (from each other)?} {ต่างกัน = to be different (from each other)} {ก่องอันไหนหนักกว่ากัน = Which box is heavier (than the other(s))?}
จั่งซี้ jaŋ-si: H-HF แบบนี้, อย่างนี้ like this, in this way
เส้น sen LF เส้น 1. string, thread
2. line
3. clf. for noodles, strings, threads, lines
ใผ phai M ใคร 1. who {พุซายคนนี้เป็นใผ = Who's this boy?}
2. somebody, someone, anybody, with negative: nobody {บ่มีใผอยู่หนี้จักคนเลย = there's not a single person here}
ญาว ɲa:o HR ยาว long
เบิ่ง bəŋ H ดู 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie}
2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...}
ลักสะนะ lak-sa-na H-M-H ลักษณะ feature, characteristic, quality
เติบ tə:p LF intensifier: very, much {เว้ากันโดนเติบ = to talk a long time}
คัก khak H intensifier: very, very much
บัก bak M 1. intensifier before adjectives {ปาโตบักใหญ่ = a (very) large fish}
2. prefix in front of fruits and vegetables {บักแตงโม = watermelon}
3. can be used as a reference for a male person of the same or younger age {บักอันนี้ = this lad}
เลย lə:i HR เลย 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve}
2. too much
3. at all
4. definitively
5. completely, utterly
บ่า ba: H บ่า shoulder
อีก i:k LF อีก 1. more, again
2. other, another
ฮอด hɔ:t HF ถึง 1. to arrive, to attain {ฮอดจุดหมายปายทาง = (airplane, train etc.) to arrive at one's destination} {มันทันได้ฮอดหกโมงอยู่ = it's not yet 6 o'clock}
2. to, at {ผมญาวฮอดบ่าไหล่เอาโลด = long hair down to the shoulders}
3. about {บ่ได้เว้าฮอด = [I] haven't talked about [this]} {คนที่เฮาเว้าฮอดวั่งหั้นหละ = the person we've just talked about}
นม nom HR นม 1. milk
2. breast
เอิก ək M อก chest
Notes: see also อก
พุ้นหนะ phun-na HF-H นู่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
Notes: variant of พุ้นหละ
แน่ nɛ: H แน่, บ้าง 1. some, somewhat
2. final particle, used to ask for examples (similar to Thai บ้าง at the end of a question) {หม้อใซ้เฮ็ดอี่หยังได้แน่ = What (different things) can a pot be used for?} {น้ำอัดลมซื้อได้อยู่ใสแน่ = Where/in which places can one buy soft drinks?}
3. final particle, when giving examples {มีเทิงส้งแน่ มีเสี้ยแน่ มีเกิบแน่ = there are trousers, shirts, shoes etc.}
4. final particle, used to give a command {ไปปิดหน้าต่างให้แน่ = Close the window!}
5. final particle, acting as an intensifier, especially in the pattern ... คัก ... แน่ {สูงคักสูงแน่ = very high} {ญ้องเฮาคัก ญ้องเฮาแน่ = [he's] praising me a lot}
ไว้ wai HF ไว้ 1. to keep, to put, to place, to retain, to save, to reserve {เขาเอาหัวของเขาไว้ใส = Where does she put her head?} {หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน = dogs are kept/raised in the house} {ไก่เลี้ยงไว้ในคอก = chicken are kept/raised in a coop} {หน้ามันบังไว้ = the face is covered/not visible} {เขาเอาโทละสับวางไว้หู = he holds the phone to his ear}
2. for {นาลิกาปุกมีไว้เฮ็ดหญัง = What is an alarm clock for?} {หม้อเอาไว้เฮ็ดแนวกิน = a pot is used to make food} {ก่องเอาไว้เฮ็ดหญัง ก่องเอาไว้ใส่ของ = What is the box for? It's for putting in stuff.}
Notes: see also ไว้ถ้า
จั่งใด jaŋ-dai H-M ยังไง, แบบไหน how, in what manner {บักนาวมันมีลดซาดจั่งใด = Lime fruits have what kind of taste?} {เขาปิดแอจั่งใด = How is he switching off the A/C?} {เทียนใซ้จั่งใด = How's a candle used?} {สิใซ้จั่งใด = how is [it] used?}
แท้ thɛ: HF แท้ truly, surely, really, indeed
นั้น nan HF นั้น that, there
กะเดย ga-də:i M-M final particle