Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ខាត	kʰaat	1. to lose, to suffer a loss, to squander, to waste 2. loss	8/6

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing frustration — Cultural note

ដោយសារជនជាតិខ្មែរមិនសូវគោរពពេលវេលានៅពេលណាត់ជួបគ្នា ដូច្នេះពួកគេមិនសូវមានអារម្មណ៍មួម៉ៅទេនៅពេលត្រូវរង់ចាំក្រោម ៣០ នាទី។ ជនជាតិខ្មែរខ្លះមិនសូវអាចទ្រាំរង់ចាំយូរនៅពេលឈប់ភ្លើងស្តុបឬស្ទះចរាចរណ៍ទេ ហើយអ្នកខ្លះក៏សម្រេចចិត្តបំពានច្បាប់ចរាចរណ៍។ ជនជាតិខ្មែរមួយចំនួនទម្លាប់ធ្វើការយឺតយ៉ាវ មួយៗ ដូចជា ធ្វើការបណ្ដើរ ជជែកគ្នាលេងបណ្ដើរ ដើរយឺតៗ ធ្វើឲ្យអ្នករង់ចាំមានអារម្មណ៍មួម៉ៅដោយសារខាតពេលវេលា។

Expressing frustration — Dialogue 1

Note: the three examples are unrelated, the first one relates to the picture

និយាយម្នាក់ឯង
និមល៖ ខុសទៀតហើយ។ ម៉េចធ្វើអត់បានអីចឹងហ្ន៎? ត្រូវអានេះខុសអានោះ។ ហ៊ើយ! បានហើយ ឈប់លេងហើយ។ អត់ប្រយោជន៍ ខាតតែពេល។ ចង្រៃយោ!
និមល៖ ស្អីគេ? ម៉េចអីចឹង? ការងារហ្នឹងទៅជាឯងអ្នកធ្វើវិញ។ ឆ្កួតអេ៎ៗ? ធ្វើការឡប់ៗអីចឹង។
និមល៖ មនុស្សក្រឡេចក្រឡុច។ និយាយម្ដងអញ្ចេះម្ដងអញ្ចុះ យកតែឈ្នះ។

Getting Up (Sakanan) — 04

បាទ ចូលដល់រូបភាពទី ៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ៤ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីនារីម្នាក់នោះ គាត់បិទនាឡិការោទ៍គាត់ហើយ បាទ អញ្ចឹងគាត់បិទនាឡិការោទ៍ ដើម្បីកុំឲ្យមានសំឡេងរំខាននៅក្នុងផ្ទះគាត់ បន្ទាប់ពីគាត់បិទនាឡិការោទ៍ហើយ នារីម្នាក់នោះ គាត់បានដើរចេញពីកន្លែងគ្រែគេងរបស់គាត់ អញ្ចឹងជាទូទៅ បន្ទាប់ពីយើងភ្ញាក់ពីគេង យើងត្រូវរៀបចំកន្លែងគេងរបស់យើងឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ បាទ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ នារីម្នាក់នោះ បាទ បន្ទាប់ពីគាត់ភ្ញាក់ពីគេងហើយ គាត់ត្រូវរៀបចំកន្លែងគេងរបស់គាត់ ដោយរៀបចំខ្នើយនិងភួយឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ បន្ទាប់មកគាត់ក៏បានដើរចេញពីគ្រែគេងរបស់គាត់ បាទ ព្រោះថានៅពេលដែលយើងភ្ញាក់ពីគេង យើងមិនត្រូវអង្គុយនៅលើគ្រែយូរពេកនោះទេ វានាំឲ្យយើងខាតពេលវេលា ព្រោះថាយើងត្រូវប្រញាប់រៀបចំខ្លួនដើម្បីទៅសាលា ឬក៏ទៅធ្វើការទៀត។ អញ្ចឹងភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីភ្ញាក់ពីគេង យើងត្រូវក្រោកចេញ ហើយរៀបចំកន្លែងគេងរបស់យើងឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ បន្ទាប់មកយើងត្រូវទៅបន្ទប់ទឹក ដើម្បីងូតទឹក។ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៤ នេះ នារីម្នាក់នោះ គាត់បានដើរចេញពីគ្រែគេងរបស់គាត់ ហើយដើរសំដៅទៅបន្ទប់ទឹក។

Cutting One’s Finger (Sakanan) — 02

ចូលដល់រូបភាពទី ២ នៅក្នុងរូបភាពទី ២ យើងឃើញថាបុរសដដែល គាត់កំពុងតែនៅក្នុងផ្ទះបាយ ហើយចិតបន្លែដូចមុនអញ្ចឹង អញ្ចឹងគាត់ចិតការ៉ុតមួយចំណិតទៅមួយចំណិតតូចៗជាច្រើន ដាក់នៅលើតុ ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងរូបភាពទី ២ នេះ យើងឃើញថាបុរសនោះបានបើកភ្នែកធំៗ ហើយញេញធ្មេញរបស់គាត់ចេញធ្មេញសស្ងាចតែម្ដង ព្រោះថាគាត់មានអារម្មណ៍ថា ហាក់ដូចជាឈឺយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះនៅពេលដែលយើងឈឺ យើងនឹងបើកភ្នែកធំៗ ហើយញេញធ្មេញដើម្បីសម្ដែងអំពីការឈឺចាប់ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺបុរសនោះ គាត់បានចិតបន្លែ ហើយគាត់ពុំបានយកចិត្តទុកដាក់ទៅនឹងការងាររបស់គាត់ដែលកំពុងធ្វើនោះទេ បាទ គាត់ពុំបានយកចិត្តទុកដាក់នោះទេ អញ្ចឹងហើយធ្វើឲ្យដៃឆ្វេងរបស់គាត់ដែលកាន់កាំបិតនោះ ចិតត្រូវនឹងដៃរបស់គាត់ អញ្ចឹងធ្វើឲ្យគាត់មុតដៃ បាទ អញ្ចឹងដៃស្ដាំរបស់គាត់ត្រូវបានមុតនឹងកាំបិត ដូច្នេះហើយធ្វើឲ្យគាត់មានការឈឺចាប់យ៉ាងខ្លាំង អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងកាន់កាំបិត ឬរបស់មុតស្រួចផ្សេងៗ យើងត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នជាប់ជានិច្ច បាទ ព្រោះថាប្រសិនបើយើងមិនបានប្រុងប្រយ័ត្ននោះទេ កាំបិតឬរបស់មុតស្រួចផ្សេងៗ អាចនឹងមុតយើង[ជាយថាហេតុបាន] ព្រោះរបស់ស្រួចៗ និងកាំបិត គឺងាយនឹងមុតខ្លាំងណាស់ បាទ ងាយនឹងមុតខ្លាំងណាស់ ដូច្នេះយើងត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់បំផុត ដើម្បីឲ្យកុំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ព្រោះប្រសិនបើមុត ឬមានគ្រោះថ្នាក់ យើងអាចនឹងមានការឈឺចាប់ មានឈាមហូរ ក៏ដូចជាខាតពេលវេលានៅក្នុងការទៅមន្ទីរពេទ្យជាដើម ហើយខាតថវិកាក្នុងការព្យាបាលវា ដូច្នេះយើងត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលដែលកាន់របស់ស្រួចឬមុត ដូចជាកាំបិតនិងអំបែងជាដើម ដូចនៅក្នុងរូបភាពនេះ បុរសនេះ គាត់ពុំបានប្រយ័ត្ននៅក្នុងការចិតបន្លែនោះទេ ដូច្នេះហើយ បានធ្វើឲ្យកាំបិតរបស់គាត់មុតដៃស្ដាំរបស់គាត់ ដែលធ្វើឲ្យគាត់មានការឈឺចាប់យ៉ាងខ្លាំង។

Personal Hygiene (Sakanan) — 16

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៦ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់ធ្វើសក់ ធ្វើម៉ូតសក់របស់គាត់ និងត្បារត្រចៀក និយាយរួម គឺបន្ទាប់ពីគាត់សម្អាតខ្លួនប្រាណរបស់គាត់បានស្អាតហើយ បន្ទាប់មកគាត់ឃើញថាក្រចកដៃរបស់គាត់គឺមិនទាន់ស្អាតនោះទេ អញ្ចឹងគាត់ក៏បានកាត់ក្រចកគាត់ ដែលនៅក្នុងរូបភាពទី ១៦ នេះ គឺយើងឃើញគាត់កំពុងតែកាត់ក្រចករបស់គាត់ ដោយប្រើកន្ត្រៃកាត់ក្រចក អញ្ចឹងប្រសិនបើក្រចកយើងវែង គឺយើងអត់ស្អាតនោះទេ គឺវាអត់ស្អាតនោះទេ គឺវាអាចជាប់ដីបាន អញ្ចឹងក្រចកវែងពេកគឺជាប់ដី ឬក៏ជាប់ក្អែលទៅក្នុងក្រចក ដែលធ្វើឲ្យក្រចកយើងខ្មៅ ដែលយើងមើលទៅអត់មានអនាម័យនោះទេ ដូច្នេះយើងជាមនុស្សប្រុស យើងត្រូវតែកាត់ក្រចកចេញឲ្យបានខ្លី អញ្ចឹងយើងកាត់ក្រចកចេញដើម្បីកុំឲ្យមានដីជាប់នឹងក្រចក ដែលគ្មានអនាម័យ ដែលជាក់ស្ដែងក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ គាត់កំពុងតែកាត់ក្រចករបស់គាត់ ដែលដុះលូតចេញពីផ្ទៃសាច់ អញ្ចឹងគាត់កាត់ទាំងអស់ គាត់កាត់ក្រចកចេញ ដើម្បីកុំឲ្យមានដីជាប់នឹងក្រចក ដើម្បីធ្វើឲ្យមានមេរោគ

អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងនិយាយអំពីការធ្វើអនាម័យខ្លួនប្រាណ ប្រសិនបើខ្លួនប្រាណរបស់យើងមានអនាម័យ នោះយើងនឹងមានសុខភាពល្អ ហើយយើងអត់ងាយឈឺនោះទេ គឺយើងអត់ងាយឈឺទេ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងអត់មានអនាម័យខ្លួនប្រាណរបស់យើងទេ យើងនឹងឧស្សាហ៍ឈឺ ហើយឧស្សាហ៍ទៅពេទ្យ អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងឈឺ គឺយើងខាតទាំងពេលវេលា យើងខាតទាំងថវិកា ហើយយើងអត់មានសុខភាពល្អ យើងសុខភាពទន់ខ្សោយ ដូច្នេះគឺវាអត់ល្អសម្រាប់យើងនោះទេ អញ្ចឹងមនុស្សម្នាក់ៗគឺគេត្រូវការសុខភាពល្អ ដូច្នេះដើម្បីឲ្យមានសុខភាពល្អ យើងត្រូវតែមានអនាម័យខ្លួនប្រាណ ក៏ដូចជាអនាម័យក្នុងការរស់នៅ ក៏ដូចជាអនាម័យក្នុងការហូបចុក និងការស្លៀកពាក់ជាដើម ដែលជាក់ស្ដែងក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ គឺគាត់មានអនាម័យយ៉ាងខ្លាំង ដោយគាត់តែងតែងូតទឹក ដុសសាប៊ូ កក់សក់ កាត់ក្រចក និងត្បារត្រចៀករបស់គាត់ឲ្យបានស្អាតជានិច្ច អញ្ចឹងការរស់នៅរបស់គាត់ស្អាត ដូច្នេះគាត់នឹងមានសុខភាពល្អនៅក្នុងការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់គាត់។

Motorcycle Taxi (Sakanan) — 06

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីពួកគេយល់ព្រមគ្នាជិះទៅកាន់គោលដៅផ្សេងមួយទៀតនៅក្នុងតម្លៃមួយហើយ បុរសដែលជាម្ចាស់ម៉ូតូ គាត់ក៏បានពាក់មួកការពារ ឬក៏មួកសុវត្ថិភាព អញ្ចឹងយើងឃើញមួកគឺមានច្រើនប្រភេទ ដែលយើង មួកការពារកម្ដៅថ្ងៃ និងមួយទៀតគឺមួកការពារសុវត្ថិភាព។ អញ្ចឹងមួកការពារសុវត្ថិភាព គឺយើងពាក់នៅពេលដែលយើងជិះម៉ូតូ ដើម្បីការពារគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗដែលប៉ះពាល់ដល់ក្បាល។ អញ្ចឹងពេលខ្លះយើងអាចជិះម៉ូតូលឿន ឬក៏មិនប្រុងប្រយ័ត្នវាអាចដួល អញ្ចឹងវាអាចធ្វើឲ្យយើងប៉ះពាល់ដល់ក្បាលរបស់យើង ដូច្នេះហើយនៅពេលដែលយើងជិះម៉ូតូ យើងត្រូវតែពាក់មួកសុវត្ថិភាព។ ដែលជាក់ស្ដែងបុរសដែលជាម្ចាស់ម៉ូតូនេះ គាត់បានពាក់មួកសុវត្ថិភាពរបស់គាត់ពណ៌លឿង ដោយយើងឃើញមួកសុវត្ថិភាព គឺមានកញ្ចក់មួយសម្រាប់បិទបើកផងដែរ ព្រោះពេលខ្លះដីហុយពេក យើងពិបាកនឹងមើលផ្លូវ ដូច្នេះយើងគ្រាន់តែបិទកញ្ចក់ អញ្ចឹងដីអត់ហុយចូលភ្នែកយើងទេ ដូច្នេះ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលផ្លូវស្រឡះ អត់មានដី យើងអាចបើកកញ្ចក់បាន ដើម្បីឲ្យមើលកាន់តែច្បាស់។ អញ្ចឹងបុរសម្នាក់នោះ គាត់ពាក់មួកការពារខ្លួនឯងផង និងគាត់លើកមួកការពារមួយទៀតទៅឲ្យនារីម្នាក់នោះ ដោយយើងឃើញដៃស្ដាំរបស់គាត់កំពុងតែចង្អុលទៅកាន់មួកការពារ ចំណែកដៃឆ្វេងរបស់គាត់ គឺកាន់មួកការពារនោះលើកឡើង ដើម្បីឲ្យទៅនារីម្នាក់នោះ ឬក៏គាត់ណែនាំប្រាប់ឲ្យនារីម្នាក់នោះពាក់មួកសុវត្ថិភាព ឬក៏ពាក់មួកការពារ ដើម្បីកុំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ឬក៏ដើម្បីបង្ការកុំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗនៅពេលដែលមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ក៏ប៉ុន្តែនារីម្នាក់នោះ គាត់បានលើកដៃឡើង ដោយគាត់ថាមិនចង់ពាក់ គាត់អត់ចង់ពាក់មួកការពារនោះទេ។ អញ្ចឹងគាត់បានលើកដៃឆ្វេងរបស់គាត់ឡើង ហើយគាត់បានបិទភ្នែក និងនិយាយប្រាប់ទៅបុរសដែលជាម្ចាស់ម៉ូតូថា គាត់អត់ចង់ពាក់មួកការពារសុវត្ថិភាពនោះទេ ដោយសារតែគាត់គិតថា ផ្លូវនោះគឺជិត និងគាត់គិតថាមិនមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីនោះទេ ដូច្នេះគាត់អត់ចង់ពាក់ទេ ក៏ប៉ុន្តែជាទូទៅ ការពាក់មួកសុវត្ថិភាព គឺថែរក្សាសុវត្ថិភាពរបស់យើង ហើយមិនខុសច្បាប់ទៀត ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងជិះម៉ូតូ អត់ពាក់មួកសុវត្ថិភាពនោះទេ គឺវាខុសនឹងច្បាប់ចរាចរណ៍ ដូច្នេះប្រសិនបើប៉ូលិសឃើញ ប៉ូលិសអាចផាកពិន័យយើងបាន។ អញ្ចឹងយើងអាចខាតបង់ប្រាក់ ដោយសារតែប៉ូលិសផាកពិន័យ ដោយសារតែយើងមិនអាច មិនបានពាក់មួកសុវត្ថិភាព ហើយយើងអាចមានគ្រោះថ្នាក់ផងដែរ។