Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ផ្ទះ	pteah	house, home, residence, building	252/94

Link to overview page
Link to dictionary

Saying “I don’t know” — Dialogue 4

នៅផ្ទះ
កូន៖ ម៉ាក់! ម៉ាក់ចេះធ្វើ ភីហ្សា អត់? ខ្ញុំចង់ញ៉ាំភីហ្សា។
ម៉ាក់៖ ម៉ាក់អត់ចេះទេកូន។ ចាំម៉ាក់សួរគេមើល ក្រែងមានអ្នកចេះធ្វើ។

Issuing a command — Dialogue 1

ម្ដាយ៖ ណារី បោសផ្ទះហើយនៅកូន?
កូន៖ ហើយៗម៉ាក់។
ម្ដាយ៖ អីចឹង ទៅលាងចានចេញតិចទៅ ហើយចាំទៅធ្វើលំហាត់។ លាងចានហើយ បិទភ្លើងផងណា។
កូន៖ ចា៎ស ម៉ាក់។

Asking for help 2 — Dialogue 2

កញ្ញា៖ វុទ្ធី ថីហ្នឹង? ឈរធ្មឹងអីចឹង?
វុទ្ធី៖ អូ កញ្ញា ជួយលើកអីវ៉ាន់នេះជាមួយខ្ញុំតិច បានអេ?
កញ្ញា៖ បានតាស។ លើកយកទៅណាវិញ?
វុទ្ធី៖ យកចូលក្នុងផ្ទះ។

Expressing dislikes 2B — Dialogue 2A

កញ្ញា៖ ហូយ បើកសំឡេងអីខ្លាំងៗម៉េះ! រកដេកអត់បាន!
ណារី៖ ហ្នឹងហើយ បើកសំឡេងឮៗ អត់ដឹងយប់អត់ដឹងអីទេ។ យ៉ាប់ម៉ង!
កញ្ញា៖ ផ្ទះម្ដុំហ្នឹងឧស្សាហ៍អីចឹងដល់ហើយ។ ធុញមែនទែន!

Expressing dislikes 2B — Dialogue 2B

កញ្ញា៖ ហូយ បើកសំឡេងអីខ្លាំងៗម៉េះ! រកដេកអត់បាន!
ណារី៖ ហ្នឹងហើយ បើកសំឡេងឮៗ អត់ដឹងយប់អត់ដឹងអីទេ។ យ៉ាប់ម៉ង!
កញ្ញា៖ ដូចញឹកញាប់ពេកហើយ។ ធុញផ្ទះម្ដុំហ្នឹងមែនទែន!

Comparing or contrasting things 1 — Cultural note

នៅភ្នំពេញ តូបលក់ខោអាវមួយចំនួននៅក្នុងផ្សារ មិនមានកន្លែងសម្រាប់លខោអាវនោះទេ ប៉ុន្តែ អ្នកលក់អនុញ្ញាតឲ្យអ្នកទិញយកទៅលនៅផ្ទះ ហើយយកមកដូរទំហំទៅជាធំជាងឬតូចជាងវិញបាន ប្រសិនបើស្លៀកទៅមិនត្រូវនឹងខ្លួន។

Expressing likes 1 — Dialogue 1

ធារ៉ាមកលេងផ្ទះណារី
ណារី៖ ធារ៉ា ម៉ស់ ញ៉ាំឪឡឹក។
ធារ៉ា៖ អូ អរគុណ ណារី។ ចំឪឡឹកដែលខ្ញុំចូលចិត្តម៉ង!
ណារី៖ អូ ធារ៉ាឯងចូលចិត្តឪឡឹកអ៎?
ធារ៉ា៖ ហ្នឹងហើយ ខ្ញុំចូលចិត្តឪឡឹក។
ណារី៖ ញ៉ាំឲ្យច្រើនៗទៅអីចឹង។

Asking for help 1 — Cultural note

នៅផ្ទះម្ដាយទីទៃ នៅព្រៃម្ដាយតែមួយ — គឺជាសុភាសិតដែលជនជាតិខ្មែរតែងតែនិយាយ។
វាមានន័យថា ពេលនៅផ្ទះ យើងមានគ្រួសារផ្សេងៗគ្នាមែន តែពេលនៅក្រៅផ្ទះ យើងគួរជួយគ្នាទៅវិញទៅមកឲ្យដូចជាបងប្អូនបង្កើតគ្នាអីចឹងដែរ។

Receiving/welcoming visitors and paying visits to others — Dialogue 1

ជប់លៀងនៅផ្ទះសុភាព
សុភាព៖ អូ វណ្ណា! ម៉ោហើយអេ៎? ចូលម៉ោ។
វណ្ណា៖ មានអ្នកណាម៉ោខ្លះនៅ?
សុភាព៖ ម៉ោពីរបីនាក់ហើយ។ យកអីញ៉ាំសិនទៅណា។ ខ្ញុំទៅរៀបចំតិចសិន។
វណ្ណា៖ អត់អីទេ សុភាពរវល់ចុះ។

Expressing likes 1 — Additional dialogue

ធារី៖ តស់ នាំគ្នាទៅដើរលេងពេលចូលឆ្នាំនេះអី?
កញ្ញា៖ ខ្ញុំចង់ទៅលេងភ្នំបូកគោ ព្រោះខ្ញុំចូលចិត្តមើលទេសភាពពីកំពូលភ្នំ។
ធារី៖ ខ្ញុំចូលចិត្តទៅលេងសមុទ្រជាង។ ណារី ចង់ទៅមួយណា?
ណារី៖ ខ្ញុំដូចអត់ចូលចិត្តដើរលេងផង។ ចូលចិត្តនៅផ្ទះ។

Expressing cold — Dialogue 1

នៅក្នុងផ្ទះបើកម៉ាស៊ីនត្រជាក់
ស្រីពេជ្រ៖ មរកត រងាមែន?
មរកត៖ អឹម រៀងរងា។ ម៉ោពីអង្គុយក្រោមម៉ាស៊ីនត្រជាក់យូរ។ ដំបូងទើបម៉ោពីក្រៅក្ដៅ ចូលមកក្នុងត្រជាក់ស្រួល ដល់យូរៗទៅរងា។
ស្រីពេជ្រ៖ សេរេលេខទៅអីចឹង។
មរកត៖ ដាក់លេខ ២៩ ហើយណា។

Expressing dislikes 2B — Cultural note

នៅពេលពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរជិតមកដល់ ទាំងនៅទីក្រុងនិងនៅតាមខេត្ត ប្រជាជនតែងចាក់ចម្រៀងប្រពៃណីរាំច្រៀងដោយបើកសំឡេងឮខ្លាំងៗ រហូតដល់យប់ជ្រៅក៏មាន។ តាមផ្ទះមិនសូវប្រកាន់ប៉ុន្មានទេសម្រាប់ឱកាសចូលឆ្នាំខ្មែរ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពេលធម្មតាគឺគ្មានអ្នកណាចូលចិត្ត ឬទ្រាំនឹងសំឡេងខ្លាំងៗនោះទេ។

Indicating Agreement — Additional dialogue

តារា៖ វុទ្ធី ថ្ងៃនេះទៅផ្ទះជិះម៉ូតូជាមួយបង វុទ្ធីឯងអ្នកឌុបបង ព្រមអត់/បានអត់?
វុទ្ធី៖ អូខេបង មានអី។ ស្ទះចរាចរណ៍រាល់ថ្ងៃ។ ជិះតាមផ្លូវតូចៗ ប្រហែលមិនសូវស្ទះ។ ម៉េចដែរបង?
តារា៖ បងគិតថាអីចឹងដែរ។ វុទ្ធីឯងជិះតាមណាក៏បាន ស្រេចតែវុទ្ធីឯង។

Talking about the taste of food 1 — Dialogue 1

នៅផ្ទះពិសី
ពិសី៖ វិបុល ម៉េចដែរ? ត្រូវមាត់អត់?
វិបុល៖ ឆ្ងាញ់តាស ពិសី។ ពិសីឯងពូកែធ្វើម្ហូបអា៎!
ពិសី៖ និយាយមែន និយាយលេង? កុំបញ្ជោរខ្ញុំអា៎។ ប្រាប់តាមត្រង់ម៉ោ ខ្ញុំអត់ខឹងអេ៎។
វិបុល៖ ឆ្ងាញ់មែនតាស ពិសី។ ខ្ញុំអត់មានកុហកអេ៎។
ពិសី៖ អរគុណហើយអីចឹង។

Saying “Have a good trip!” — Additional dialogue

កូនស្រី៖ ម៉ាក់ ខ្ញុំទៅហើយណា។ ចាំជួបគ្នា ២ អាទិត្យទៀត។
ម្ដាយ៖ ទៅចុះកូន។ ម៉ាក់ជូនពរកូនឲ្យសុខសប្បាយតាមផ្លូវ សំណាងល្អ ជោគជ័យ ណាកូន។ បើមានការអី ទាក់ទងមកផ្ទះ ឬក៏ទាក់ទងទៅមិត្តភក្តិនៅហ្នុងឲ្យគេជួយណាកូន។
កូនស្រី៖ ដឹងហើយ ម៉ាក់។ ម៉ាក់ឯងសុខសប្បាយដែរណា។

Offering help — Cultural note

ដូចវប្បធម៌ផ្សេងដែរ ការជួយអ្នកដទៃពេលឃើញគេកំពុងលំបាកក៏ជាទម្លាប់របស់ខ្មែរដែរ ប៉ុន្តែ ទម្លាប់មួយទៀតនោះគឺ សុំឲ្យគេជួយដោយត្រង់ៗតែម្ដង ជាពិសេសពីមនុស្សអាយុច្រើនទៅកាន់មនុស្សក្មេងៗ។ ប៉ុន្តែ ចំពោះស្ថានភាពដែលត្រូវទទួលរាក់ទាក់ ដូចជាភ្ញៀវមកលេងផ្ទះ គឺគេមិនទម្លាប់ប្រើឲ្យភ្ញៀវធ្វើនេះធ្វើនោះទេ។

Expressing dislikes 1 — Dialogue 2

វុទ្ធីត្រលប់ពីធ្វើការមកផ្ទះ
វុទ្ធី៖ ម៉ាក់ មានអីញ៉ាំអត់? ខ្ញុំឃ្លានអា៎។
ម្ដាយ៖ ម្ហូបអត់ទាន់ឆ្អិនផង។ ញ៉ាំចេកសិនទៅ ម៉េចដែរ?
វុទ្ធី៖ អត់ញ៉ាំអេ៎។ អត់ចូលចិត្តផង។
ម្ដាយ៖ ចាំម៉ាភ្លែតទៅអីចឹង។ ម្ហូបជិតឆ្អិនហើយ។
វុទ្ធី៖ ហ្នឹងហើយ អត់អីទេអីចឹង។ តាមសម្រួល។ ខ្ញុំទៅមុជទឹកសិន។

Greetings and leave takings 2 — Dialogue 3

តារា៖ (កំពុងញ៉ាំបាយ) ពូសាន! ទៅណាហ្នឹងពូ? មកពិសាបាយសិនអីពូ?
សាន៖ អូ តារា! អត់អីទេ ហូបចុះ។ ពូមានការប្រញាប់បន្តិច។

ពូ៖ គិតរកទៅសិនហើយ ថ្ងៃនេះអត់បាននៅនិយាយលេងយូរទេ ត្រូវប្រញាប់ទៅផ្ទះបងប្អូនមានការបន្តិច។
តារា៖ បាទ អញ្ជើញចុះពូ សុខសប្បាយណាពូ។

Excusing oneself — Dialogue 2

កន្និកា៖ ធារី ចេញពីធ្វើការ ទៅញ៉ាំអីជុំគ្នាអី? វឌ្ឍនៈទៅដែរតាស។
ធារី៖ ញ៉ាំអីជុំគ្នាអ៎? អឹម ... ល្ងាចហ្នឹង ខ្ញុំរៀងរវល់នៅផ្ទះតិច។ ចាំង៉ៃក្រោយទៅណា។
កន្និកា៖ ធារី បបួលម្ដងណាក៏រវល់ដែរ។
ធារី៖ បើឆ្លៀតបាន ខ្ញុំចង់ទៅដែរហ្នឹង។
កន្និកា៖ មានអី ថាលេងតាស។

Receiving/welcoming visitors and paying visits to others — Cultural notes

នៅខ្មែរ ការទៅលេងផ្ទះនរណាម្នាក់ដោយមិនប្រាប់មុនមិនមែនជាការខុសឆ្គងអ្វីនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ដើម្បីកុំឲ្យទៅខក ឬ ពិបាកដល់ម្ចាស់ផ្ទះ គេគួរតែទូរស័ព្ទទៅសួរម្ចាស់ផ្ទះជាមុនសិន។ នៅពេលមានភ្ញៀវមកលេង ម្ចាស់ផ្ទះគួរទទួលដោយលើកទឹកឬភេសជ្ជៈផ្សេងៗមកជូនភ្ញៀវ ប្រសិនបើចំម៉ោងបាយ គួរហៅភ្ញៀវពិសាបាយជាការគួរសម។