Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
ป้องกัน	pɔŋ-gan	HF-M	ป้องกัน	to protect, to defend	6/5

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — Page 30 — Series B, pictures 05: soldier

อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นพุใด เบิ่งจากท่าทางกานแต่งโตแล้ว เขาเป็นทะหานเนาะ
อันนี้กะบ่ฮู้ว่าเป็นทะหานอยู่ปะเทดใด กานแต่งโตของปะเทดใดเนาะ ทะหานในลูบแบบนี้
ทะหานมีหน้าที่อี่หยัง ทะหานกะมีหน้าที่ดูแลบ้านเมียง หลือว่าดูแลความปอดพัย หลือว่าซ่อยลบ ซ่อยอี่หยังในเลี่ยงของกานต่อสู้ หลือว่าสงคามเนาะ
แล้วซุดของทะหานหนิสีอี่หยัง ซุดของทะหานใส่หนิ ส่วนมากแล้วสิเป็นสีเขียวเนาะ เขียวแก่ๆ หลือว่าเขียวเข้มๆ ออกสีตับหมูหน่อยหนึ่งเนาะ
กะใส่เสี้ย เป็นเสี้ยแขนญาวพ้อม ใส่ส้งขาญาวพ้อม แล้วกะมีหมวกป้องกันโตพ้อม แล้วกะมือสองข้างหนะกะถือปืนไว้พ้อมเนาะ เพื่ออาทิสิเอาไว้ป้องกันโตหลือว่าญิงพุล้ายเนาะ

Basic vocabulary — Page 31 — Series B, pictures 18-20: foot, sock, shoe

18
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นตีน เป็นตีนของคน
ตีนเนี้ยมันเป็นอี่หยัง กะเป็นอะวัยยะวะอีกอย่างหนึ่งของคนคือกันเนาะ กะเป็นอะวัยยะวะอย่างหนึ่ง
แต่ว่าในตีนนั้นกะสิมีหลายอย่างล่วมกัน มีตุ้มม้องพ้อม มีส้นตีนพ้อม มีนิ้วพ้อม มีเล็บพ้อมล่วมกันอยู่ในตีนนั้น
คนหนึ่งกะสิมีสองตีนคู่กัน มีตีนข้างซ้ายกับตีนข้างขวาเนาะ

19
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะ เบิ่งซงแล้ว กะสิ อาดสิเป็นแบบว่า เป็นตีนคน ตีนคนกำลังใส่ถุงเท้าอยู่
ใส่ถุงเท้าสีขาวซ้ำแมะ ใส่ข้างเดียว ที่เฮาแนมเห็นอยู่หนิกะมีตีนข้างเดียว เขากำลังใส่ถุงเท้าอยู่ ถุงเท้าคู่สีขาวนั้นหละ
แล้วเขาใส่ถุงเท้าเฮ็ดหญัง กะจักคือกัน เขาอาดสิแบบว่าสิใส่เกิบโบก หลือว่าใส่เกิบผ้าใบเนาะ เขากะเลยใส่ถุงเท้าเนาะ
แล้วขั้นเขาใส่ถุงเท้าเนี้ย แล้วเขาญ่างไปเลยได้บ่ บ่ได้ ส่วนมากแล้ว คนที่ใส่ถุงเท้า คนที่ใส่ถุงเท้าเนี้ยต้องใส่เกิบ ที่เป็นเกิบผ้าใบ หลือว่าเกิบโบก หลือว่าเกิบกีลาเนาะ ที่มัน เป็น หุ้มตีนของเฮา เพื่อที่สิบ่ให้ถุงเท้าเนี้ยไปเปี้ยนขี้ดิน
มีแต่คนบ้าหละที่ใส่ถุงเท้าแล้วกะไปญ่างในพื้นเลยเนาะ เขาบ่พากันเฮ็ดแบบนั้นเนาะ

20
อันนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีตีนตีนหนึ่ง หลือว่าเป็นคนเนาะ กำลังคนคนหนึ่งหนิหละ กำลังใส่เกิบพ้อม
ก่อนที่เขาสิใส่เกิบหนะ เขากะใส่ถุงเท้าพ้อม
กำลังใส่ถุงเท้าคู่สีขาวซ้ำแมะ กำลังใส่ถุงเท้าอยู่ แล้วกะใส่เกิบพ้อม เป็นเกิบโบก หลือว่าเกิบผ้าใบเนาะ คู่สีแดงซ้ำแมะ ผูกเซียกพ้อม กำลัง บ่ลู้ว่าเขาสิไปใส เขาอาดสิไปเที่ยวกะได้เนาะ กะ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน
แล้วเป็นหญังเขาคือใส่ถุงเท้าก่อนที่เขาสิใส่เกิบโบกคู่นี้หลือว่าเกิบผ้าใบคู่นี้ กะเพื่อที่ว่าอาดสิป้องกันบ่ให้ตีนมีกิ่น หลือว่าบ่ให้มันอับเกินไปอยู่ในตีน อยู่ในเกิบนั้น เพาะว่าเกิบที่เฮาใส่ไป มันอาดสิอับ หลือว่าอาดสิเป็น เกิดจากเหงี่ยอยู่ในตีนของเฮา หลือว่ามีอากาดที่บ่สะอาด หลือว่าอากาดที่มันเหม็นเนาะ ถุงเท้านี้กะสิบ่ให้ ให้มันซ่อยละงับกิ่นนั้นไปได้ จากตีนของเฮาเนาะ

Basic vocabulary — page 18 — Series B, pictures 11-13: house, roof, stairs

11
นี้คือหญัง นี้คือบ้าน อันนี้เป็นบ้าน
อันนี้เป็นบ้านคน บ้านคนอยู่ ที่อยู่อาสัยของคนนี้หละ
เป็นบ้านเฮียนไทย บ้านไทย หลือเป็นบ้านไม้นั้นหละ
คนอี่สานสิเอิ้นว่าบ้านไม้ แต่ว่าคนพากกางหลือคนไทยเขาสิเอิ้นบ้านเฮียนไทย บ้านเลียนไทยนั้นหละ
บ้านหลังนี้มันตั้งอยู่ใส บ้านหลังนี้มันตั้งอยู่ใสกะบ่ฮู้ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าเขาตั้งอยู่ใส
แต่ว่าคนสิอยู่ใส กะไปส้างบ้านไว้หั้น คนอยากอยู่ใส เขากะไปส้างบ้านไว้หั้น แล้วแต่คนสิไปเฮ็ดสิไปส้างอยู่หั้น
แล้วแต่ บางคนอยากไปอยู่ใส บางคนอยากไปอยู่ใส เขากะไปส้างไว้หั้น
แล้วแต่คน แล้วแต่ที่ดินคน มีที่ดินอยู่ใส กะไปส้างบ้านไว้หั้น
บ้านหลังนี้หลือเฮียนหลังนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง บ้านหลังนี้เป็นบ้านไม้ กะต้องเฮ็ดมาจากไม้ ขั้นบ้านปูน จั่งเฮ็ดมาจากปูน
เป็นหญังบ้านหลังนี้คือสูงแท้ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน แล้วแต่บ้าน แล้วแต่คน แล้วแต่คนสิส้างสิเฮ็ด เพาะว่าอยากให้บ้านสูง กะเฮ็ดเสาสูงๆ อยากให้บ้านต่ำ กะเฮ็ดเสาไว้ต่ำๆ
แต่ว่าบ้านหลังนี้มันสูง เพาะว่าเขาเฮ็ดหลักเสาสูง บ้านหลังนี้มันกะเลยสูง

12
นี้คืออี่หยัง นี้คือหลังคา อันนี้เป็นหลังคาบ้าน หลือหลังคาเฮียนนั้นหละ
หลังคาบ้านนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง กะเฮ็ดมาจากหลังกะสี เฮ็ดมาจากไม้ เฮ็ดมาจากอี่หยังกะได้ ที่มันสามาดทนแดดทนฝนได้ ที่มันสามาดกันลมได้พ้อม
หลังคาอันนี้มีไว้เฮ็ดหญัง หลังคาอันนี้กะมีปะโยดหลาย สำคันคัก สำคันอี่หลี
ขั้นบ่มีหลังคากะบ่แม่นบ้าน เพาะสะนั้นแล้วหลังคาอันนี้กะมีไว้ถ้ากันแดด มีไว้ถ้ากันฝน มีไว้ถ้ากันลมพ้อม
สามาดป้องกันได้ทุกสิ่งทุกอย่าง ขั้นบ้านบ่มีหลังคือ เขากะบ่เอิ้นว่าบ้าน เพาะสะนั้นแล้วทุกบ้านทุกหลังทุกเฮียนต้องมีหลังคา

13
นี้คืออี่หยัง นี้คือบันไดบ้าน นี้คือบันไดเฮียน
บันไดอันนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง บันไดอันนี้กะเฮ็ดมาจากไม้ เฮ็ดมาจากปูนกะได้ แต่ว่าขั้นอันนี้เป็นบ้านไม้ กะต้องเฮ็ดมาจากไม้ ขั้นเป็นบ้านปูน กะเฮ็ดมาจากปูน แล้วแต่บ้าน แล้วแต่หลังเนาะ
บันไดอันนี้มีจักซั้น อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าบันไดอันนี้มีจักซั้น หลือจักขั้นเนาะ
บ่ได้ไปนับเบิ่ง แต่ว่าเบิ่งแล้ว แนมแล้ว บันไดอันนี้กะสูงเติบ สูงบักคักหนึ่ง กะสิมีหลายซั้น อาดสิมีสิบกว่าซั้นขึ้นไป หลือหลายกว่านั้นกะได้ แล้วแต่ลักสะนะบ้าน แล้วแต่ลักสะนะเฮียน

Basic vocabulary — Page 27 — Series B, pictures 16-18: car, to overtake, motorbike, boat

16
ตอนนี้กำลังเกิดอี่หยังขึ้น กะมีลดสองคัน คันหนึ่งสีเหลียง กับอีกคันหนึ่งสีแดง กำลังขับอยู่เทิงถะหนนหลือว่าอยู่เทิงหนทางเนาะ
กะมีคันหนึ่ง คันสีเหลียง ขับอยู่เลนซ้าย อยู่ฝั่งซ้าย ขับซ้าๆ หนึ่งดอก
กะมีอีกคันหนึ่ง คันสีแดง ขับบักเล็วหนึ่ง ขับเพื่อที่สิแซงลดคันสีเหลียงที่ขับอยู่ฝั่งซ้ายเนาะ
ลดคันสีแดงนี้กะขับออกขวา ออกขวามาเพื่อที่สิแซงลดคันสีเหลียงอยู่ฝั่งซ้าย
ลดคันสีแดงนี้ขับเล็วบ่ กะขับเล็วเติบ เพาะว่าขั้นขับซ้ากะแซงคันข้างหน้าบ่ได้ ขั้นขับเล็วจั่งสิแซงข้างหน้าได้

17
ตอนนี้เกิดอี่หยังขึ้น กะมีลดอยู่สองคัน ขับอยู่เทิงหนทาง
กะมีลดคันหนึ่งสีเหลียง เป็นลดเก็งเนาะ แล้วกะอีกลดคันหนึ่ง คันสีแดง เป็นลดมอเตอไซ กำลังขับแซงกัน
กะมีลดคันหนึ่งดอก เป็นลดเก็ง ขับซ้าๆ ดอก ขับบ่ฟ้าว ขับซ้าๆ หนิหละ
แล้วกะมีลดอีกคันหนึ่ง เป็นลดมอเตอไซเนาะ มีคนขับคนเดียว กำลังแซงลด ลดเก็ง ขับแซงขวาพุ้นแหล้ว แซงออกขวาพุ้นหละ แซงท่วนๆๆๆ ไป
เขาขับเล็วบ่ มอเตอไซเนี้ย กะเล็วเติบ เบิ่งซงแล้วเป็นตาขับเล็วเติบ
ขั้นมอเตอไซขับเล็วหนิ มันอันตะลายบ่ มันตาย้านบ่ กะอันตะลายเติบ ตาย้านคัก ตาย้านคักอี่หลี เพาะว่ามอเตอไซมันบ่ป้องกันเนาะ ขั้นขับ มีอุบะติเหดกะสามาดตาย หลือว่าเสียซีวิดได้ เพาะสะนั้นแล้วกะต้องขับซ้าๆ แต่ว่าคนนี้อาดสิฟ้าว
แล้วตอนนี้เขาใส่หมวกกันน็อกบ่ เบิ่งซงแล้วอาดสิใส่หมวกกันน็อกพ้อม ใส่หมวกกันน็อกอยู่เทิงหัวของเขา

18
คนสองคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง คนสองคนนี้เขากำลังขับเลีย หลือว่าพายเลียอยู่
กะมีคนหนึ่งกับอีกคนหนึ่ง คนหนึ่งขับเลีย พายเลียสีแดง อีกคนหนึ่งพายเลียสีเขียว กำลังแข่งกันพุ้นแหล้ว เบิ่งซงเบิ่งลักสะนะท่าทางแล้ว กำลังแข่งกัน
คนหนึ่งขับสีแดงกะขับซ้าๆ ขับไปซ้าๆ ขับบ่เล็วหลาย อาดสิขับบ่เก่งเนาะ
กะมีอีกคนหนึ่ง ขับคันสีเขียว คือสิขับเก่ง คือสิขับถะหนัด หลือว่าฮู้จักวิทีกานขับ หลือว่ากานพายเนาะ กะพายไปบักเล็วหนึ่ง ท่วนๆๆๆ ไปแซงหน้าคันสีแดงไป แซงออกซ้าย เออ แซงออกขวาพุ้นหละเนาะ
แล้วพายเลียหนิพายอยู่ใส หลือว่าขับเลีย หลือว่าพายเลียหนิพายอยู่ใส อยู่ในน้ำเนาะ เลียมันกะต้องขี่อยู่ในน้ำ หลือว่าพายอยู่ในน้ำ
แล้วเลียหนิมันขี่อยู่เทิงดินได้บ่ บ่ มันพายอยู่เทิงดินบ่ได้ จักสิมันไปจั่งใดเนาะ ญู้เอาติ ญู้เอาคือลดติ

Basic vocabulary — Page 33 — Series B, pictures 01-06: room, floor, wall, ceiling, door, window

1
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นห้อง อาดสิเป็นห้องนอน หลือว่าห้องนั่งเหล้น อันนี้เฮากะบ่ฮู้คือกันเนาะ
ขั้นมีโซฟา หลือว่ามีโทละทัด หลือว่ามีอี่หยัง อาดสิเป็นห้องนั่งเหล้น ขั้นมีที่นอน หลือว่าหม้องนอน กะอาดสิเป็นห้องนอนเนาะ
แต่ในลูบนี้อาดสิเป็นห้องซื่อๆ ห้องที่บ่มีอี่หยัง เป็นห้องสีซมพูเนาะ
ในห้องกะเป็นซงสี่เหลี่ยม มีปะตูพ้อม
มีปะตูสีอี่หยัง ปะตูสีเหลียง
แล้วกะมีพื้น มีเพดาน มีหน้าต่าง เป็นหน้าต่างกะจกเนาะ อันนี้กะเป็นห้องสี่เหลี่ยม

2
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นพื้นเนาะ พื้นห้อง
ขั้นตงนี้อยู่ในบ้านกะสิเอิ้นว่าพื้นบ้าน ขั้นอยู่ตงดินกะพื้นดิน แต่ว่าอันนี้อยู่ในห้องกะเอิ้นว่าพื้นห้องเนาะ
แล้วพื้นห้องสีอี่หยัง พื้นห้องเป็นสีน้ำตาน
แล้วพื้นห้องหนิมันเลียบบ่ หลือว่าเฮ็ดหยาบกะได้ บ่ พื้น พื้นห้องหนิกะเป็นเลียบๆ เนาะ ตงๆ เลย บ่มีโค้ง บ่มีนูน บ่มีอี่หยังเนาะ ตงๆ เป็นพื้นเลียบ พื้นอยู่ห้องเนาะ เขาเอิ้น

3
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นฝาผะหนังบ้าน หลือว่าฝาผะหนังเฮียนเนาะ
แต่ว่าลูบนี้มันอยู่ในห้อง กะเอิ้นว่าฝาผะหนังห้องกะได้ ฝาผะหนังในห้องของเฮา เฮากะเอิ้นว่าฝาผะหนังห้อง
แต่ว่าขั้นตอนนี้เฮานั่งอยู่ในบ้าน นั่งอยู่ในเฮียน เฮากะเอิ้นฝาผะหนังบ้าน ฝาผะหนังเฮียนกะได้
ฝาผะหนังห้องนี้เป็นสีซมพูเนาะ เป็นซงสี่เหลี่ยมในห้องนั้นหละ แล้วกะมีอันอื่น มีหน้าต่าง มีกะจก มีปะตูคือกันเนาะ
แล้วฝาผะหนังห้องนี้ เฮาเฮ็ดเป็นสีใดกะได้แม่นบ่ แม่น เฮาสิเฮ็ดสีใดกะได้ สิเฮ็ดสีซมพู สีฟ้า สีเขียวกะได้ แล้วแต่ว่าเฮาอยากสิเฮ็ดเป็นสีใด แล้วแต่ว่าเฮาอยากสิเฮ็ดเป็นแบบใด แล้วแต่ความ เออ แนวมักของเฮา เฮามักอันใด เฮากะเฮ็ดแบบนั้น หลือว่าเฮาสิตกแต่งลวดลายไปจั่งใดกะได้ในฝาผะหนังบ้านฝาผะหนังห้องของเฮา แล้วแต่เฮามัก เฮาเฮ็ดจั่งใด เฮากะเฮ็ดได้เนาะ

4
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นฝาผะหนัง เออ บ่แม่นฝาผะหนังเนาะ อันนี้เป็นเพดานบ้าน เพดานห้อง เพดานเฮียนเนาะ
ขั้นเฮานั่งอยู่ในเฮียนเนี้ย เฮาสิเอิ้นว่าเพดานบ้านกะได้ เพดานเฮียนกะได้ แต่ว่าเฮาเอิ้นแบบว่า เอิ้นเพดานห้องบ่ได้ เพาะว่าเฮานั่งอยู่ในเฮียน แต่ว่าขั้นเฮานั่งอยู่ในห้อง เฮาสิเอิ้นว่าเพดานห้อง หลือว่าเพดานบ้าน เพดานเฮียนกะได้ เพาะว่าในห้องนั้นมันกะอยู่ในเฮียนอยู่เนาะ

5
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นปะตู ปะตูห้องเนาะ ปะตูห้องเป็นสี่เหลี่ยม
แล้วปะตูนี้มีไว้เฮ็ดหญัง ปะตูนี้กะมีไว้ปิดไว้เปิด เข้าออก ซื่อๆ นั้นหละ กะเฮ็ดเป็นห้องกั้น แล้วมีฝาผะหนังกั้นแล้ว เฮากะมีปะตูเพื่อว่าสิได้เปิดเข้าเปิดออกได้ง่ายๆ
เป็นหญังคือต้องใส่ปะตู ให้มันสามาดญ่างเข้าญ่างออกได้
ขั้นเฮาบ่ใส่ปะตู ฝาผะหนังหม้องนั้นมันกะสิโล้ง มันกะสิเป็นซ้อง เขาเอิ้นว่ากะสิเป็นป่องโจ่งโป่ง มันกะสิบ่ปิดบ่บังอี่หยังเนาะ กะขั้นมีปะตูแล้วกะสิปอดพัยอีกแบบหนึ่ง คนอื่นหลือว่าคนที่บ่ได้อยู่ในห้องเฮาหนิ กะสิสามาด บ่สามาดเข้าออกๆ ได้จนกว่าเฮาสิเปิดปะตูให้เขาเนาะ
หลือว่าปะตูนี้กะป้องกันโจนกะได้ เฮากะ ขั้นเฮาอยู่ในห้อง แล้วเฮากะล็อกไว้ ขั้นเฮาออกไปข้างนอก เฮากะล็อกไว้ คนอื่นกะสิเข้าห้องเฮาบ่ได้ ขั้นเฮาอยู่ในห้อง เฮากะล็อกไว้ คนอื่นกะเข้ามาบ่ได้คือกันเนาะ

6
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นหน้าต่าง หน้าต่างห้อง หน้าต่างบ้านเนาะ
แล้วแต่สิเอิ้นว่าหน้าต่างบ้านหลือว่าหน้าต่างเฮียนคือกันกับฝาผะหนังหลือว่าเพดานเนาะ
แล้วหน้าต่างเป็นสีหญัง หน้าต่างมันเป็นสีใสๆ เนาะ เป็นสีขาวๆ ใสๆ มันอาดสิเป็นเฮ็ดมาจากกะจกเนาะ เบิ่งใก้ๆ กะสิเป็นสีฟ้าๆ แต่ว่ามันเป็นสีใสๆ ขาวๆ เนาะ เพาะว่ามันเฮ็ดมาจากกะจก ถืกแสงแดด มันกะสิใสๆ ฟ้าๆ เนาะ
แล้วหน้าต่างหนิมีไว้เฮ็ดหญัง เฮากะมีไว้ถ้าส่องออกไปข้างนอก กะค้ายๆ กับปะตูนั้นหละ กะแต่ว่าหน้าต่างนี้ เฮาสามาดแญง ส่องออกไปข้างนอก หลือว่าแญงออกไปข้างนอกได้ เพื่อที่ว่าสิแนมสิ่งนั้นสิ่งนี้ที่อยู่ข้างนอกบ้าน นอกเฮียนของเฮา หลือว่านอกห้องของเฮาเนาะ