Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling
Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes | #occ |
---|---|---|---|---|---|
ก้ม | gom | HF | ก้ม | to bend down, to stoop | 4/3 |
Link to overview page
Link to dictionary
Basic vocabulary — page 19 — Series B, pictures 08-10: to pray, to put the hands together in prayer position, Buddha statue
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ เขากำลังพะนมมืออยู่
เป็นหญังเขาคือพะนมมือ บ่ฮู้คือกัน จักว่าเขาสิพะนมมือเฮ็ดหญัง จักว่าเขาสิไหว้พุใด จักสิไหว้น้าไหว้ลุง จักสิไหว้พ่อไหว้แม่ หลือไหว้พะกะบ่ฮู้ จักว่าเขาไหว้อยู่ใส เขาอาดสิญกมือขึ้นไหว้สิ่งสักสิด หลือไหว้อี่หยังกะได้ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน
9
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ เขากำลังพะนมมืออยู่
เขากำลังสิไหว้พะ หลือกำลังสิไหว้พะพุดทะลูบนั้นหละ
เขาเฮ็ดมือจั่งใด เขากำลังพะนมมืออยู่ กำลังพะนมมือขึ้น ใซ้มือสองข้างพะนมขึ้น แนบกันสองข้างนั้นหละ
แล้วเขาหลับตาเฮ็ดหญัง อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าเขาหลับตาเฮ็ดหญัง เขาอาดสิอะทิดถาน หลือตั้งจิดอะทิดถานบางสิ่งบางอย่างกะได้ เพื่อที่สิขอพอนจากพะพุดทะลูบนี้ หลือขอพอนจากพะ หลือขอพอนจากสิ่งสักสิดทั้งหลาย
แล้วพุซายคนนี้เขานั่งจั่งใด เขานั่งทับส้น เขานั่งญกขาขึ้นแล้วกะทับส้น หลือนั่งท่าเทบพะบุดนั้นหละ เอิ้นง่ายๆ กะได้
10
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังไหว้พะ หลือไหว้พะพุดทะลูบนั้นหละ
เป็นหญังเขาคือไหว้พะ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน เขาอาดสิมาไหว้พะขอพอน หลือมาเฮ็ดบุนกะได้ มื้อนี้อาดสิเป็นวันพะ หลือเป็นวันอี่หยังกะได้ที่เขามาทำบุนหลือมาไหว้พะ
แล้วพุซายคนนี้เขานั่งจั่งใด เขากำลังไหว้พะ ตอนแลกเขากะนั่งทับส้น หลือนั่งท่าเทบพะบุดนั้นหละ แล้วเขากะกำลังไหว้พะ แล้วตอนนี้เขากำลังก้มไหว้พะอยู่
Basic vocabulary — page 14 — Series B, pictures 09-10: young/old
นี้คืออี่หยัง นี้คือพุหญิง มีพุหญิงสองคน
มีพุหญิงพุหนึ่ง อายุบ่ทันได้หลาย แต่ว่ากะอาดสิเป็นวัยทองอยู่ ใส่เสี้ยแขนสั้นสีขาว ใส่ส้งขาญาวสีเทา เขากำลังยืนอยู่ ยืนอยู่ข้างๆ อีกพุหนึ่ง
พุหนึ่งเบิ่งซงแล้วคือสิเถ้าหลาย อาดสิเป็นพุเถ้า เพาะว่าเบิ่งซงแล้วคือสิเถ้าบักคักหนึ่ง กำลังก้มหน้าก้มตาอยู่ ใส่เสี้ยแขนญาวสีฟ้า
พุหญิงสองคนนี้ พุใดเถ้ากว่ากัน กะสิมีคนหนึ่งเถ้ากว่า คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา แล้วคนยืนอยู่ฝั่งซ้าย กะสิอายุหน้อยกว่า
10
นี้คืออี่หยัง นี้คือคน คนสองคนยืนอยู่ เป็นพุซายสองคนยืนเฮียงกันอยู่
พุซายคนแลกอายุหน้อยๆ หนึ่ง บ่ทันได้เถ้า อายุทันได้หลาย ใส่เสี้ยแขนสั้นสีเขียว ใส่ส้งขาญาวสีขาว กำลังยืนเฮียงกันอยู่
เบิ่งซงเบิ่งหุ่นแล้ว กะสูงเติบ กะเป็นคนสูงเติบ เบิ่งซงเบิ่งหุ่นแล้ว กะสูงเติบ กะพอสูงใคแน่ มีผมสีดำ ผมกะบ่ญาวหลาย
พุซายอีกพุหนึ่ง คือสิเถ้าแล้ว เบิ่งซงคือสิเถ้าคัก
เขามีผมหงอกพ้อม ผมหงอกสีขาว หัวเขากะล้านพ้อม ล้านบักคักหนึ่ง หัวล้านเหมิกเถิกอยู่
เขากะใส่เสี้ยสีซมพูแขนสั้น แล้วกะใส่ส้งขาญาวสีเทาคือกัน
สองคนนี้พุใดสูงกว่ากัน คนใส่เสี้ยสีเขียวสูงกว่า เขาเป็นวัยลุ้นอยู่ เขากะทันได้เถ้า เขาสูงกว่า
แล้วพุใดเถ้ากว่ากัน กะมีพุเถ้าพุหนึ่ง ยืนอยู่ฝั่งขวา เบิ่งซงแล้วกะเถ้าคัก คือสิเถ้ากว่าเด็กน้อยคนนี้อยู่
Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 01-04: to plough, to plant, to harvest
นี้คือสัดอี่หยัง อันนี้เป็นควย เขาเอิ้นว่าควย
โตของควยมันโตใหญ่ แล้วควยมันมีแฮงหลายพ้อม
ตอนนี้เขาเฮ็ดอี่หยังกับควย เขาใซ้ควยไถนา เขากำลังเอาควยมาไถนาอยู่
สะหมัยแต่กี้ หลือสะหมัยก่อนบ่มีลดไถนา หลือว่าบ่มีลดไถ เขาต้องใซ้ควย เอาควยมาไถนา เพื่อที่สิเอาไว้ถ้าเฮ็ดนาหลือปูกเข้านั้นหละ
แล้วตอนนี้เขาเฮ็ดอยู่ใส เขาอาดสิเฮ็ดอยู่ทุ่งนาของเขา หลือว่าไฮ่นาของเขากะได้ เขากะเลยมาไถนาอยู่หม้องนี้
2
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังดำนา
เขากำลังเฮ็ดนา หลือว่ากำลังปูกเข้านั้นหละ
แล้วเขาเฮ็ดอยู่ใสตอนนี้ กะเฮ็ดอยู่ทุ่งนา หลือว่าไฮ่นาของเขานั้นหละ
เขากำลังปูกเข้า กำลังดำนา เฮ็ดอยู่นาของเขา
แล้วพุซายคนนี้เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังก้มโค้งอยู่ เขากำลังเฮ็ดนา เขากำลังดำนา
เขาใซ้มือข้างหนึ่ง หลือว่าข้างขวาของเขานั้นหละ จับมัดก้าอยู่
มัดก้ากะสิมัดใหญ่ๆ หลือว่ามัดก้านั้นสิมีเข้าหลายต้น
แล้วเขากะใซ้มืออีกข้างหนึ่ง หลือว่ามือข้างซ้ายนั้นหละ แล้วแต่คนถะหนัดสิจับฝั่งใด หลือญกฝั่งใดกะได้
แต่ว่าพุซายคนนี้ เขาใซ้มือข้างซ้ายของเขา ดึงต้นก้าที่อยู่ในมัดก้านั้น แล้วดึงออกมาจักหน่อยหนึ่ง หลือว่าสี่ห้าต้น แล้วกะมาเสียบลงดิน เพื่อที่สิปูกเข้า เพื่อที่สิปูกเข้าลงไปในดิน หลือว่าเสียบต้นเข้าลงไปในดิน เพื่อที่สิให้มันต้นใหญ่ๆ ขึ้นไป
3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเกี่ยวเข้า
พุซายคนนี้เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่
เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่ใส เขากะอาดสิเกี่ยวอยู่ในไฮ่นาของเขา หลือว่าไฮ่เข้าของเขา
เข้ามันต้นใหญ่แล้ว หลือว่าเข้ามันแก่แล้ว เขากะเลยมาเกี่ยวเข้าอยู่ในนาเข้าของเขา เพื่อที่สิเอาเข้านี้ไปกิน
แล้วเขาใซ้อี่หยังมาเกี่ยวเข้า เขากะใซ้เกี่ยว เขาเอิ้นว่าเกี่ยว คนอี่สานกะเอิ้นว่าเกี่ยว
เกี่ยวกะสิเป็นค้ายๆ กับมีด มีคมคือกันกับมีด แต่ว่าลักสะนะของเกี่ยวมันสิเป็นงอๆ เป็นงอๆ เข้าเพื่อที่สิได้เกี่ยวเข้ามาได้ หลือว่าดึงเข้ามาได้นั้นหละ
4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเก็บผัก เขากำลังเก็บผักอยู่ในสวนอยู่
เขากำลังเก็บผักอี่หยัง เขากำลังเก็บผักกะหล้ำ
อันนี้เขาเอิ้นว่าผักกะหล้ำ หลือว่ากะหล้ำปีนั้นหละ
แต่ว่าคำว่า กะหล้ำปี มันญาวโพด คนอี่สานเขากะเลยมักเอิ้น กะหล้ำ ซื่อๆ ผักกะหล้ำ
เขาเก็บผักแล้ว เขาเอาผักไปไว้ใส หลือเอาไว้หม้องใด เขาเอาผักไว้ในเข้ง หลือว่าเอาไว้ในกะต่า
แล้วพุซายคนนี้ เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังนั่ง เขากำลังนั่งพับเพียบอยู่ กำลังนั่งเก็บผัก
ใซ้มือสองข้างดึงผักขึ้นมา แล้ว[เอา]มาใส่ในเข้ง หลือว่ากะต่า