| Khmer | Pronunciation | English/Notes | #occ |
|---|---|---|---|
| មុន | mun | 1. previous(ly), former(ly) {ខែមុន = last month} 2. first, before {ញ៉ាំមុនចុះ = Go ahead and eat first!} |
98/61 |
Link to overview page
Link to dictionary
Comparing or contrasting things 1 — Dialogue 1
ភ្ញៀវ៖ ផ្កានេះស្អាតដែរ តែទាស់ត្រង់ទងវារៀងខ្លីតិច មានអាវែងជាងហ្នឹងតិចអេ៎?
អ្នកលក់៖ នេះបង មួយនេះទងវាវែងជាងអាមុនតិច។
ភ្ញៀវ៖ តែផ្កាវាធំពេក។ ដាក់តាំងទៅមិនសូវស្អាតដូចអានោះអេ៎។
Comparing or contrasting things 2 — Additional dialogue
មីងផល៖ ហ្នឹងអ៎? ចេះដឹងខុសត្រូវជាងមុនម៉េចទៅ?
មីងសាន៖ ចេះជម្រាបសួរ ចេះយកទឹកមកទទួលភ្ញៀវ ហើយនិយាយសាច់ការ អត់និយាយច្រើនតែពីសតែពាសដូចមុនអេ៎។
Indicating Agreement — Dialogue 2
តារា៖ វុទ្ធី! វុទ្ធីឯងគិតថាហេតុអីបានចំនួនអតិថិជនធ្លាក់ចុះខ្លាំងម្ល៉េះខែមុន?
វុទ្ធី៖ ខ្ញុំអត់ច្បាស់ដែរបង។ តែខ្ញុំគិតថា ប្រហែលជាមកពីខែមុនមានបុណ្យទានច្រើនពេក។
តារា៖ ហ្នឹងហើយ ខ្ញុំគិតអីចឹងដែរ។ / ប្រហែលហើយមើលទៅ។
Remembering — Cultural note
Receiving/welcoming visitors and paying visits to others — Cultural notes
Consoling someone — Dialogue 1
ស្រីពេជ្រ៖ កុសល ម៉េចហ្នឹង? ដូចស្រងូតស្រងាត់ម៉េះ?
កុសល៖ ឆ្មាខ្ញុំ តាំងពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុន ឈឺ។ ស៊ីអត់បាន ហើយចេះតែថ្ងូរ។ ដល់ព្រឹកមិញក្រោកឡើង វាងាប់បាត់។
ស្រីពេជ្រ៖ សត្វវាអីចឹងហើយ កុសល។ អាយុវាខ្លីជាងមនុស្ស អីចឹងវាត្រូវតែទៅមុនហើយ។ កុំពិបាកចិត្តអី កាត់ចិត្តទៅ។ វាក៏ឆាប់បានទៅចាប់ជាតិថ្មីដែរ។
Warning someone — Additional dialogue
បញ្ញា៖ តែ ស្ដាប់គេនិយាយទៅ ទំនងដែរតាស។
សម្បត្តិ៖ បញ្ញាឯងមិនធ្លាប់ឆ្លងកាត់ មិនទាន់ដឹងទេ។ ខ្ញុំគ្រាន់តែប្រាប់មុនទេ។ កុំឲ្យថាខ្ញុំអត់បានប្រាប់។ សម្រេចចិត្តខ្លួនឯងទៅ។
Making excuses — Cultural note
Expressing sorrow — Dialogue 1
ចរណៃ៖ ផានិត ម៉េចហ្នឹង? មុខស្រពោនម៉េះ?
ផានិត៖ ខ្ញុំនឹកឆ្មាខ្ញុំ។ វាទើបតែងាប់ទៅម៉ានង៉ៃមុនហ្នឹង។ ពេលអត់ពីវាទៅ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាអផ្សុកមែនទែន ព្រោះធ្លាប់លេងជាមួយវារហូត។ បើដឹងថាចិញ្ចឹមសត្វ ត្រូវពិបាកចិត្តខ្លាំងពេលវាងាប់ទៅអីចឹង ខ្ញុំអត់ចិញ្ចឹមទេ។ ឈប់ចិញ្ចឹមសត្វអីទាំងអស់ម៉ងចាប់ពីង៉ៃនេះតទៅ។
Excusing oneself — Dialogue 1
វឌ្ឍនៈ៖ ធារីអ៎? ចុម! ង៉ៃហ្នឹងង៉ៃអីគេ?
ធារី៖ ង៉ៃសៅរ៍។ ក្រែងណាត់គ្នាម៉ោង ៥ អេ៎?
វឌ្ឍនៈ៖ អូ ធារី ខ្ញុំច្រឡំ ស្មានតែង៉ៃហ្នឹងង៉ៃសុក្រ។ ខ្ញុំទៅអត់ទាន់អេ៎ ធារី ណាត់ង៉ៃផ្សេងបានអេ៎? សុំទោសណា។
ធារី៖ ដឹងអីចឹង តេសួរវឌ្ឍនៈឯងមុន កុំឲ្យមកខក។ អត់អីទេអីចឹង ចាំង៉ៃក្រោយក៏បាន។
Expressing anger — Dialogue 3
នារី៖ អូ សោភា ខ្ញុំភ្លេចតេប្រាប់ម្សិលមិញ ខ្ញុំអត់បានទៅអេ៎ង៉ៃហ្នឹង ជាប់រវល់ភ្លាមៗ។ សុំទោសណា។
សោភា៖ ចុម ម៉េចអីចឹង? ខ្ញុំទិញសំបុត្រឡានហើយហ្នឹង! នារីឯងអត់បានទៅគួរតែប្រាប់ខ្ញុំឲ្យដឹងមុន។
នារី៖ សុំទោស សោភា។ ខ្ញុំភ្លេចម្សិលមិញ។
សោភា៖ គួរតែប្រាប់មុនម្សិលមិញទៀត។ យ៉ាប់មែនទែន។ ប៉ុណ្ណឹងបានហើយអីចឹង។
Making suggestions in which the speaker is included — Additional dialogue
វិចិត្រ៖ ផារី តស់ទៅញ៉ាំអីសិន ខ្ញុំឃ្លានហើយ។ នៅមុខនោះមានហាងលក់ភីហ្សាមួយ។
ផារី៖ វិចិត្រឃ្លានហើយអ៎? ខ្ញុំដូចជាអត់ទាន់ឃ្លានផង តែស្រេកទឹក។ វិចិត្រទៅហាងនុងមុនទៅ។ ខ្ញុំទៅទិញទឹកកកឈូសនៅនោះសិន ហើយចាំជុំគ្នាវិញនៅហាងភីហ្សានុងម៉ង។
វិចិត្រ៖ អីចឹងក៏បាន។ ចង់ឲ្យខ្ញុំកុម្ម៉ង់អីញ៉ាំឲ្យហើយអត់?
ផារី៖ មិនបាច់ទេ។ ចាំខ្ញុំទៅដល់ ខ្ញុំកុម្ម៉ង់ខ្លួនឯងក៏បាន។
Saying “I don’t understand” — Additional dialogue
ធារី៖ មើល! អូ បើមានសញ្ញាបូក ហើយសញ្ញាគុណអីចឹង យើងត្រូវធ្វើវិធីគុណមុន។
កញ្ញា៖ អត់យល់!
ធារី៖ មានន័យថា យើងត្រូវយក 2 គុណនឹង 3 មុន។ អីចឹងវាមិនស្មើនឹង 6? រួចហើយ បានយកទៅបូកនឹង 2 តាមក្រោយ។ អីចឹង 6 បូកនឹង 2 វាមិនស្មើនឹង 8?
កញ្ញា៖ អូ អីចឹងទេ! យល់ហើយ!
Receiving/welcoming visitors and paying visits to others — Dialogue 2
សុភាព៖ អូ វណ្ណា! ម៉េចម៉ោអត់ប្រាប់មុនអីចឹង? ចូលម៉ោសិនម៉ោ។
វណ្ណា៖ ខ្ញុំម៉ោជួបភ្ញៀវនៅជិតហ្នឹង ហើយក៏ឈាងចូលលេងសុភាពឯងទៅ។ សុភាពមានត្រូវទៅណាអត់?
សុភាព៖ ង៉ៃនេះខ្ញុំទំនេរតាស។ អត់មានត្រូវទៅណាផង។ វណ្ណាឯងសុខសប្បាយអេ៎? ចាំតិច ខ្ញុំទៅយកទឹកម៉ោឲ្យសិនណា។
វណ្ណា៖ មិនបាច់ទឹកអីទេសុភាព។ ខ្ញុំអង្គុយតែម៉ាភ្លែតដែរទេ។
Breaking A Bowl (Sakanan) — 03
Admonishing someone / saying “Don’t do this!” — Additional dialogue
ប្រធានកម្មករ៖ អេ! ហើយម៉េចអាអូនមួយនេះអត់ពាក់មួកការពារអីចឹង? ធ្វើការជាមួយខ្ញុំ អត់មានប្រហែសអីចឹងអេ៎។ ការងារហ្នឹងអាចគ្រោះថ្នាក់ដល់ងាប់អា៎។ កុំមើលងាយ។
កម្មករ៖ បាទ បង។
ប្រធានកម្មករ៖ លើកក្រោយ បើមានអ្នកណាចូលការដ្ឋានអត់ពាក់មួក ឬក៏ ធ្វើការនៅក្រៅអត់ពាក់ខ្សែក្រវាត់ ខ្ញុំបញ្ឈប់ការងារហើយណា។ កុំថាខ្ញុំអាក្រក់ ឬក៏អត់បានប្រាប់មុន។ ឥឡូវប្រាប់ឲ្យហើយ។ បើមានរឿងអី អត់មានចាប់ឯងម៉ោទទួលខុសត្រូវអេ៎។ ត្រូវចេះប្រយ័ត្នខ្លួនឯង។
Establishing guidelines and deadlines for the completion of actions — Additional dialogue
កណ្ណិកា៖ កំពុងតែមើលវិធីដាក់ពាក្យរៀនម៉ាស្ទ័រទៅអូស្ត្រាលី។
ដាណែត៖ ហ្នឹង? លក្ខខណ្ឌម៉េចខ្លះ?
កណ្ណិកា៖ បំពេញដឺម៉ង់ដែលគេឲ្យបំពេញហ្នឹងហើយ សរសេរតែងសេចក្តី ៣ ទំព័រ ដាក់លទ្ធផលប្រឡងថូហ្វល ... ឲ្យបានមុនថ្ងៃទីប្រាំពិល ខែប្រាំពិល ...
ដាណែត៖ ដឺម៉ង់ហ្នឹងយកពីណា?
កណ្ណិកា៖ គេដាក់លីងឲ្យដោនឡូតតាស នៅនេះ! ហើយដល់ពេលរៀបចំហើយ គេឲ្យផ្ញើឲ្យគេតាមអនឡាញ។ តែកន្លះខែទៀតហ្នឹង ធ្វើទាន់អត់ទេនៀក ...
Inviting someone to eat together — Dialogue
ធារី៖ កញ្ញា! ញ៉ាំបាយនៅ? មក មកញ៉ាំជាមួយគ្នា?
កញ្ញា៖ អូ ធារី! ញ៉ាំមុនចុះ។ ខ្ញុំអត់ទាន់ឃ្លានទេ។
វុទ្ធី៖ មកញ៉ាំបាយសិនមក កញ្ញា។ ហួសម៉ោងសម្រាកឥឡូវហើយ!
កញ្ញា៖ អូខេ! ខ្ញុំទៅយកបាយម្ហូបខ្ញុំមកសិនអីចឹង។
វុទ្ធី៖ ថ្ងៃអាទិត្យហ្នឹង ខ្ញុំទៅលេងផ្ទះបងតារា។ ធារីជាមួយកញ្ញាចង់ទៅលេងដែរអត់?
ធារី៖ អីចឹង? ចង់ទៅតាស! កញ្ញាទៅអត់?
កញ្ញា៖ ខ្ញុំអត់បានទៅទេ ព្រោះមានការរវល់នៅផ្ទះបន្តិច។
Indicating disagreement — Additional dialogue
ម៉ាក់៖ មិនបាច់អេ៎អី? នាំតែអស់លុយ។
កូន៖ យូរៗម្ដងតាស។ ទៅហាងង៉ៃមុនទៅ ម៉េចដែរ?
ម៉ាក់៖ អត់ទេស។ ហាងង៉ៃមុនហ្នឹង អត់សូវឆ្ងាញ់ហើយថ្លៃទៀត។
កូន៖ អីចឹង ទៅណាវិញ?
ម៉ាក់៖ ទៅហាងគុយទាវធម្មតាជិតហ្នឹងទៅ។
កូន៖ ហ៊ើយ ម៉ាក់ឯងនេះយ៉ាប់ម៉ង។ ទៅកន្លែងណារៀងឡូយតិចទៅ។
ម៉ាក់៖ ស្រេចតែកូនឯងទេអីចឹង។ ថាអត់ចង់ឲ្យអស់លុយច្រើនអញ្ចេក។
Establishing guidelines and deadlines for the completion of actions — Dialogue 2
ដាលីន៖ ហ្នឹងហើយ បងនៅក្រៅ។ មានការអីអ៎?
កណ្ណិកា៖ ខ្ញុំចង់សួរបងតិច។ ស្រង់មតិហ្នឹងខ្ញុំធ្វើហើយៗ បងត្រូវការឲ្យខ្ញុំបកប្រែខ្មែរអត់បង?
ដាលីន៖ មិនបាច់ក៏បានដែរអូន។ តែឥឡូវអូនឯងមិនសរុបជាចំនួន ត្រូវអេ៎? អូនឯងជួយសរសេរជាភាគរយឲ្យបងផង ហើយបើអូនឯងចេះធ្វើ ជួយធ្វើចេញជាក្រាបឲ្យបងផង បានអេ៎?
កណ្ណិកា៖ ក្រាបហ្នឹងខ្ញុំអត់ចេះផងបង។ បងជួយបង្រៀនខ្ញុំ បានអេ៎? បងម៉ោវិញម៉ោងម៉ាន? ខ្ញុំត្រូវចេញទៅក្រៅម៉ោង ៣ ថ្ងៃ។
ដាលីន៖ ចាំបងទៅវិញឲ្យទាន់មុនម៉ោង ៣។