Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ភ័យ	pʰey	1. to be scared, afraid 2. fear, fright, terror, dread	16/11

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing surprise — Cultural note

តើអ្នកបំបាត់ត្អើកដោយវិធីណា? នៅខ្មែរ មានការប្រើវិធីនិយាយឲ្យអ្នកកំពុងត្អើកនោះភ្ញាក់ផ្អើលនិងភ័យ អ្នកនោះនឹងបាត់ត្អើក។ ដូចជា កុហកថាភ្លេចឬបាត់របស់ដែលសំខាន់ខ្លាំង។ ល។ កុំភ្លេចសាកល្បងវិធីនេះនៅពេលអ្នកជួបអ្នកកំពុងត្អើក។

Calming someone down — Cultural note

“គោដំបៅខ្នង ក្អែកហើររំលង រំសាយកន្ទុយ” ជាពាក្យស្លោកដែលខ្មែរប្រើញឹកញាប់ សំដៅលើអ្នកដែលកំពុងលាក់បាំងនូវអ្វីដែលខ្លួនបានធ្វើខុស (គោ) ហើយខ្លាចគេចាប់កំហុសខ្លួនបាន (ដំបៅ) ដូច្នេះឆាប់ភ័យឬងាយប្រតិកម្ម (រំសាយកន្ទុយ) ទៅនឹងសំដីឬអាកប្បកិរិយារបស់អ្នកដទៃ (ក្អែក)។

Expressing fear — Dialogue 2

ខ្លាចខ្មោច
បង៖ ថីហ្នឹង?
ប្អូន៖ កំពុងមើលរឿងខ្មោច។ រឿងហ្នឹងគួរឲ្យខ្លាចមែនទែន។ ហាក បងឯងទៅណា?
បង៖ ទៅបន្ទប់ដេក។
ប្អូន៖ កុំអាល ខ្ញុំទៅដែរ។ អត់ហ៊ាននៅម្នាក់ឯងអេ៎។ ចាំម៉ាភ្លែតណា។
បង៖ ដឹងថាខ្លួនឯងខ្លាចខ្មោចហើយ នៅតែខំមើលរឿងខ្មោចទៀត។
ប្អូន៖ អ៊ូយ! ស្អីគេហ្នឹង? សំឡេងទូរស័ព្ទសោះ ខំតែភ័យ។ ដឹងអីចឹងអត់មើលអេ៎អា៎។

Remembering — Dialogue 1

សម្បត្តិ៖ [និយាយម្នាក់ឯង] ចុម ឆ្នាំងសាកអាយហ្វូន ទៅណាបាត់ហើយ? ម៉េចអត់ឃើញចឹង?
លីដា៖ ឆ្នាំងសាកអាយហ្វូនអ៎? ខ្ញុំនៅហ្នឹងយូរហើយតាំងពីព្រឹក ដូចអត់ឃើញផង។ សម្បត្តិឯងភ្លេចយកម៉ោទេដឹង?
សម្បត្តិ៖ អត់ទេ ខ្ញុំចាំថាយកម៉ោតាស។ កុំអាល គិតមើលសិន ភ្លេចដៃទុកណាអញ្ចេះ? សាករកមើលក្នុងកាតាបសិន។
លីដា៖ ហ៊ើយ! ឃើញហើយ! នៅនេះសោះ ខំតែភ័យ។
សម្បត្តិ៖ ចាស់ហើយ ភ្លេចភ្លាំងច្រើន!

Warning someone — Dialogue 3

សម្ភាសន៍ការងារ
បង៖ ស្អែកសម្ភាសន៍ការងារមែន? ហើយត្រៀមនៅ?
ប្អូន៖ មានអីត្រូវត្រៀម? មិនដឹងគេសួរអីខ្លះផង។
បង៖ ត្រៀមឆ្លើយសំណួរដែលគេឧស្សាហ៍សួរទៅណា។ បើអត់ត្រៀមឆ្លើយសំណួរធម្មតាៗ ដល់ភ័យទៅ សូម្បីសំណួរអីចឹងៗក៏ឆ្លើយអត់បានល្អដែរ។
ប្អូន៖ ដឹងហើយ។
បង៖ ហើយកុំទៅយឺត។ តែយឺតដឹងតែធ្លាក់ស្វ័យប្រវត្តិម៉ង។
ប្អូន៖ វាមិនដែល។
បង៖ ប្រាប់ឲ្យហើយទេ។ បើមិនជឿ ចាំតែមើលទៅ។

Calming someone down — Dialogue 1

ភ័យ
លីដា៖ សុគន្ធ ម៉េចហ្នឹង? មើលទៅដូចភ័យម៉េះ? មានរឿងអីអ៎?
សុគន្ធ៖ ខ្ញុំទើបនឹកឃើញ ម្សិលមិញ ខ្ញុំដូចច្រឡំផ្ញើឯកសារទៅក្រុមហ៊ុនខុស ... តិចមានបញ្ហាអីទៅ បង?
លីដា៖ កុំអាលភ័យ។ ចាំទៅដល់ក្រុមហ៊ុន ពិនិត្យមើលឲ្យច្បាស់សិនមើល។ ទោះជាផ្ញើខុស បើឯកសារមិនសូវសំខាន់ ក៏អត់មានបញ្ហាអីដែរ។
សុគន្ធ៖ អីចឹងអ៎បង? ប៉ុន្តែ បើមេដឹង ខ្ញុំច្បាស់ជាត្រូវមាត់ហើយ។
លីដា៖ ត្រូវមាត់ ត្រូវទៅ។ ខុសតិចតួច មានអី។ អ្នកណាដែលមិនដែលធ្វើខុស? មានតែអ្នកអត់ធ្វើ បានអត់ដែលខុស។

Pickpocket (Sakanan) — 14

ចូលដល់រូបភាពទី ១៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៤ បុរសនោះបានភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះនៅពេលដែលគាត់លូកទៅក្នុងហោប៉ៅខាងក្រោយរបស់គាត់ គឺគាត់ពុំបានឃើញកាបូបលុយនោះទេ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ យើងឃើញថា បុរសនោះ គាត់បានបើកភ្នែកធំៗ បាទ បើកភ្នែកធំៗ ភ្នែកទាំងពីររបស់គាត់ បើកយ៉ាងធំ ហើយគាត់បានហាមាត់ឡើង បាទ ជាទូទៅនៅពេលដែលមនុស្សយើងភ័យ ឬក៏មានការភ្ញាក់ផ្អើល យើងតែងតែបើកភ្នែកនិងហាមាត់ធំៗ ព្រោះថាយើងមានអារម្មណ៍ថាភ័យ អញ្ចឹងបុរសម្នាក់នោះ គាត់មានអារម្មណ៍ថាភ្ញាក់ផ្អើលនិងភ័យយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះថាកាបូបលុយរបស់គាត់មិននៅក្នុងហោប៉ៅរបស់គាត់ទៀតទេ អញ្ចឹងហើយគាត់បានបើកភ្នែកធំៗ និងហាមាត់ធំៗផងដែរ។

Pickpocket (Sakanan) — 17

ចូលដល់រូបភាពទី ១៧ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៧ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់បាត់កាបូបហើយ គាត់បានលូកក្នុងហោប៉ៅរបស់គាត់ ហោប៉ៅចំហៀង ដើម្បីយកទូរស័ព្ទ អញ្ចឹងគាត់ទុកកាបូបលុយនៅក្នុងហោប៉ៅខាងក្រោយ បាទ ហើយទូរស័ព្ទនៅក្នុងហោប៉ៅចំហៀង អញ្ចឹងជាទូទៅខោរបស់មនុស្សប្រុស គឺមានហោប៉ៅជាទូទៅចំនួនបី ដែលហោប៉ៅឆ្វេងមួយ ហោប៉ៅស្ដាំមួយ និងហោប៉ៅក្រោយមួយ អញ្ចឹងហោប៉ៅឆ្វេងស្ដាំ គឺយើងទុកដាក់ ជាទូទៅយើងប្រើប្រាស់សម្រាប់ដាក់ទូរស័ព្ទនិងលុយបន្តិចបន្តួច ចំណែកហោប៉ៅក្រោយ គឺយើងតែងតែដាក់នូវកាបូបលុយ ដូចបុរសម្នាក់នោះ គាត់បានទុកទូរស័ព្ទគាត់នៅក្នុងហោប៉ៅចំហៀង ហើយកាបូបលុយនៅក្នុងហោប៉ៅក្រោយ ដូច្នេះនៅពេលដែលគេលូកយក ឬក៏លួចយកកាបូបលុយរបស់គាត់ពីក្នុងហោប៉ៅក្រោយ គាត់ពុំបានបាត់ទូរស័ព្ទនោះទេ ព្រោះទូរស័ព្ទរបស់គាត់ដាក់នៅក្នុងហោប៉ៅចំហៀង អញ្ចឹងគាត់បានដកយកទូរស័ព្ទចេញពីហោប៉ៅចំហៀងមកចុច យើងឃើញថាអាការៈរបស់គាត់ចុចទូរស័ព្ទគឺមានលក្ខណៈភ័យ ព្រោះមានបែកញើសជាច្រើនចេញពីទឹកមុខរបស់គាត់ អញ្ចឹងមុខរបស់គាត់គឺបានបែកញើស ដោយសារតែគាត់តក់ស្លុតនៅពេលដែលគាត់បាត់បង់កាបូបលុយរបស់គាត់ ព្រោះថាកាបូបលុយរបស់កាត់មានលុយ និងមានសម្ភារៈផ្សេងៗទៀត ដូចជាអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ កាតបុគ្គលិក កាតក្រុមហ៊ុនជាដើម អញ្ចឹងហើយទើបធ្វើឲ្យគាត់មានអារម្មណ៍ថាស្ដាយនិងភ័យ បែកញើសជាច្រើននៅលើមុខ។

Pickpocket (Sakanan) — 15

ចូលដល់រូបភាពទី ១៥ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៥ បន្ទាប់ពីបុរសនោះដឹងថា កាបូបលុយរបស់គាត់ត្រូវបានគេលួច ឬក៏កាបូបលុយរបស់គាត់ត្រូវបានបាត់ អញ្ចឹងហើយគាត់ក៏បានព្យាយាមងាកមើលជុំវិញខ្លួនគាត់ ដើម្បីរកមើលថាតើនរណាលួចកាបូបរបស់គាត់ ក៏ប៉ុន្តែយើងឃើញថានៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺមានមនុស្សជាច្រើនកំពុងតែដើរទៅដើរមកនៅក្នុងស្ថានីយរថភ្លើង ដោយគាត់ពុំអាចដឹងថានរណានោះទេ អញ្ចឹងហើយបុរសម្នាក់នោះ គាត់ក៏មានអារម្មណ៍ថាសោកស្ដាយ និងមានអារម្មណ៍ថាភ័យយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះថាកាបូបលុយរបស់គាត់ត្រូវបានបាត់ គាត់បានព្យាយាមស្វែងរកមនុស្ស ដែលលួចកាបូបលុយរបស់គាត់ ប៉ុន្តែគាត់ពុំដឹងថានរណានោះទេ ដោយរូបភាពនេះ គឺយើងឃើញថា មានមនុស្សជាច្រើននៅក្នុងស្ថានីយរថភ្លើង ដោយមនុស្សនីមួយៗ គឺសុទ្ធតែគាត់មិនដែលស្គាល់ ហើយបានន័យថាចោរក៏បានរត់បាត់ទៅហើយ ព្រោះថានៅពេលដែលគេលូកយកកាបូបលុយរបស់គាត់ហើយ ចោរតែងតែរត់ អញ្ចឹងដើម្បី ចោររត់ ព្រោះថាកុំឲ្យយើងចាប់បាន ជាទូទៅការលួចគេ គឺជាទង្វើខុសច្បាប់ ដូច្នេះប្រសិនបើគេចាប់បាន គឺត្រូវមានទោសជាប់ពន្ធនាគារ អញ្ចឹងហើយ នៅពេលដែលលួចបាន ចោរក៏តែងតែរត់ ហើយប៉ូលិសក៏ត្រូវតែតាមចាប់ចោរមកវិញដែរ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងរូបភាពនេះ បុរសម្នាក់នោះ គាត់បានព្យាយាមរកចោរដែលលួចកាបូប ប៉ុន្តែរកមិនឃើញនោះទេ ដោយសារតែចោររត់បាត់ទៅហើយ ហើយនៅទីកន្លែងដែល នៅស្ថានីយរថភ្លើងនោះ គឺមានមនុស្សជាច្រើន ដែលនៅក្នុងនោះ ដូច្នេះគឺពិបាកនឹងរកឃើញថានរណាជាអ្នកលួចកាបូបលុយរបស់គាត់ណាស់។

Cutting One’s Finger (Sakanan) — 03

ចូលមកដល់រូបភាពទី ៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ៣ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់បានចិតបន្លែ ហើយកាំបិតរបស់គាត់មុតដៃស្ដាំរបស់គាត់ហើយ បុរសនោះបានសម្ដែងនូវការឈឺចាប់ ដោយទឹកមុខរបស់គាត់គឺញេញធ្មេញ ហើយភ្នែករបស់គាត់សម្លឹងទៅដៃស្ដាំរបស់គាត់ យើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គាត់បានយកដៃឆ្វេងរបស់គាត់ចាប់ដៃស្ដាំឡើង បាទ យកដៃឆ្វេងរបស់គាត់ចាប់ដៃស្ដាំឡើង ហើយយកមកមើល អញ្ចឹងគាត់ចាប់ដៃស្ដាំឡើងបែបនេះ គឺដើម្បីយកមកមើលមុខរបួស បាទ គាត់មើលមុខរបួសដែលមុតនឹងកាំបិត អញ្ចឹងកន្លែងដែលមុត ឬក៏កន្លែងដែលមានគ្រោះថ្នាក់ ឬយើងហៅថាមុខរបួស ដូច្នេះហើយមុខរបួសដែលមុតដោយកាំបិត ឬមុតដោយរបស់ស្រួចផ្សេងៗ តែងតែមានសភាពមានហូរឈាមហើយនិងឈឺចាប់ អញ្ចឹងគាត់បានមើលមុខរបួសគាត់ តើមុខរបួសគាត់ធ្ងន់ធ្ងរដែរឬទេ ដូច្នេះហើយទើបគាត់ចាប់យកដៃឆ្វេង ចាប់ដៃស្ដាំឡើងខ្ពស់បន្តិចដើម្បីយកមកមើល ហើយនៅក្នុងអាការៈបែបនេះគឺគាត់សម្ដែងនៅការឈឺចាប់ចំពោះដៃរបស់គាត់ ដែលបានមុតកាំបិតយ៉ាងខ្លាំង យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីមុតដៃហើយ បុរសនោះបានទុកកាំបិតចុះនៅលើតុ អញ្ចឹងគាត់បានទុកកាំបិតចុះនៅលើតុ ហើយគាត់បានមើលដៃរបស់គាត់ យើងឃើញបន្លែនិងកាំបិតនៅលើតុរាយប៉ាយតែម្ដង បានន័យថាបុរសនោះគាត់ស្លន់ស្លោ ឬគឺគាត់ភ័យ អញ្ចឹងហើយគាត់ពុំបានរៀបចំឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់នោះទេ ដោយសារតែគាត់មុតដៃ បាទ អញ្ចឹងនៅក្នុងការទុកដាក់របស់ស្រួចៗឬក៏មុត យើងត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នផងដែរ ព្រោះប្រសិនបើយើងទុកមិនមានសណ្ដាប់ធ្នាប់នោះទេ យើងអាចប៉ះរបស់នោះដោយចៃដន្យ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងប៉ះនូវរបស់នោះដោយចៃដន្យ យើងអាចនឹងមានគ្រោះថ្នាក់ដោយសារតែរបស់នោះម្ដងទៀត ដូច្នេះដូចជានៅក្នុងរូបភាពនេះ ប្រសិនបើគាត់ដាក់ដៃទៅលើតុវិញ នោះគាត់នឹងមុតកាំបិតម្ដងទៀតជាក់ជាមិនខាន ដោយសារតែគាត់ទុករបស់ឬក៏ទុកកាំបិតរបស់គាត់ មិនមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ ឬក៏មិនបានទុកដោយមានការប្រុងប្រយ័ត្ន នៅពេលដែលគាត់មុតដៃម្ដងហើយ។

Breaking A Bowl (Sakanan) — 12

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១២ នៅក្នុងរូបភាពទី ១២ បន្ទាប់ពីគាត់យកម៉ាស៊ីនបូមធូលីរបស់គាត់ចេញមកខាងក្រៅហើយ គាត់ក៏បានដើរសំដៅ ឬក៏អូសម៉ាស៊ីននោះ សំដៅទៅកាន់ផ្ទះបាយ ទៅកន្លែងដែលមានចានបែកអម្បាញ់មិញ អញ្ចឹងប្រហែលជាគាត់បោសអត់ស្អាត ឬក៏គាត់គិតថាបោសអត់ស្អាត ដោយសារតែ ពេលខ្លះអំបែងចានគឺតូចៗ អញ្ចឹងយើងអត់អាចមើលឃើញនោះទេ ដោយពេលខ្លះអំបោសគឺបោសប្រមូលបានតែអំបែងណាធំៗ អំបែងធំៗ អញ្ចឹងគាត់បោសប្រមូលតែអំបែងធំៗតែប៉ុណ្ណោះ ចំណែកឯអំបែងតូចៗ ឬក៏កម្ទេចកម្ទីតូចៗ ដែលយើងអត់អាចមើលឃើញ គឺយើងអត់អាចបោសប្រមូលបាននោះទេ ដូច្នេះកម្ទេចកម្ទីតូចៗក៏អាចធ្វើឲ្យយើងមានគ្រោះថ្នាក់ដែរ ប្រសិនបើយើងជាន់ទៅលើវា អញ្ចឹងដើម្បីការពារ ឬក៏ដើម្បីបង្ការកុំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ នៅពេលដែលយើងប៉ះពាល់ទៅដល់អំបែងតូចៗទាំងនោះ គាត់ក៏បានយកម៉ាស៊ីនបូមធូលីទៅបូមកម្ទេចកម្ទីតូចៗ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១២ យើងឃើញគាត់កំពុងតែប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនបូមធូលីអម្បាញ់មិញ ហើយយកមកបូមកម្ទេចកម្ទីអំបែងចានដែលនៅលើកម្រាលឥដ្ឋបន្ថែមទៀត ដែលយើងឃើញកម្ទេចកម្ទីអំបែងចាននៅលើកម្រាលឥដ្ឋ កំពុងតែស្រូបចូលទៅក្នុងម៉ាស៊ីនបូមធូលី តាមរយៈបំពង់ម៉ាស៊ីន អញ្ចឹងបំពង់ម៉ាស៊ីនបូមធូលីគឺប្រើប្រាស់ខ្យល់បឺតចូល ដោយសារតែវាប្រើប្រាស់អគ្គិសនី អញ្ចឹងវាមានម៉ាស៊ីននោះ និងដំណើរការបឺតខ្យល់ចូលទៅខាងក្នុងម៉ាស៊ីន អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងដាក់ជិតកម្ទេចកម្ទី ឬក៏ដាក់នៅជិតសំរាមផ្សេងៗ សំរាម ឬក៏ធូលី ឬក៏កម្ទេចកម្ទីនោះ នឹងបឺតចូលទៅក្នុងម៉ាស៊ីនខ្លួនឯងតាមខ្យល់ អញ្ចឹងដោយសារតែម៉ាស៊ីនគឺមានខ្យល់ខ្លាំងបឺតចូលក្នុង ដូច្នេះវាអាចបឺតចូលនូវកម្ទេចកម្ទី ក៏ដូចជាធូលីនិងអំបែងតូចៗដែលយើងមើលអត់ឃើញ ដែលយើងបោសអត់ស្អាត ចូលទៅក្នុងម៉ាស៊ីនបានយ៉ាងស្អាត អញ្ចឹងយើង នៅពេលដែលយើងប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនបូមធូលី គឺយើងអត់ចាំបាច់ភ័យព្រួយថាយើងនៅសល់កម្ទេចកម្ទី ឬក៏អំបែងចានទៀតនោះទេ ដោយសារតែម៉ាស៊ីនបូមធូលីមានខ្យល់ខ្លាំង ដូច្នេះវាអាចបូមកម្ទេចកម្ទីខ្យល់ ឬក៏បូមកម្ទេចកម្ទីអំបែងចានចូលទៅក្នុងម៉ាស៊ីនបាន ដោយយើងមិនចាំបាច់បារម្ភអំពីការមុតជើង ឬក៏មុតដៃទៀតនោះទេ ព្រោះវាអាចសម្អាតបានស្អាតជាងការបោសសម្អាតដោយប្រើអំបោស។