Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
កសិករ	kaʔseʔkɑɑ	farmer, peasant	50/14

Link to overview page
Link to dictionary

Rice (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺយើងនឹងនិយាយអំពីស្រូវ អញ្ចឹងជាទូទៅស្រូវគឺយើងដាំដុះនៅក្នុងខែវស្សា និងនៅក្នុងរដូវប្រាំង ដែលរដូវវស្សា គេហៅថាស្រូវវស្សា រីឯនៅពេលដែលគេដាំដុះនៅក្នុងរដូវប្រាំង គឺយើងហៅថាស្រូវប្រាំង អញ្ចឹងដោយសារតែប្រជាជនកម្ពុជាគឺ 90 ភាគរយគឺជាកសិករ អញ្ចឹងគាត់មានប្រកបមុខរបរដាំស្រូវ ឬក៏ធ្វើស្រូវ។

Rice (Sakanan) — 02

ចូលមកដល់រូបភាពទី ២ នៅក្នុងរូបភាពទី ២ យើងឃើញកសិករដដែលនោះ គាត់បានភ្ជួរស្រែ ដោយប្រើម៉ាស៊ីនភ្ជួរស្រែវិញម្ដង អញ្ចឹង ពីដើម ឬក៏ពីមុន គឺយើងប្រើប្រាស់កម្លាំងសត្វ ដើម្បីអូសទាញនៅក្នុងការភ្ជួរស្រែ ឬក៏នៅក្នុងការរាស់ស្រែ ក៏ប៉ុន្តែឥឡូវ ដើម្បីចំណេញពេល គឺកសិករ គាត់ប្រើម៉ាស៊ីនវិញម្ដង ជាក់ស្ដែងដូចនៅក្នុងរូបភាពទី ២ នេះ គឺយើងឃើញកសិករម្នាក់ ដែលគាត់ពាក់អាវពណ៌ស ខោជើងវែងពណ៌ផ្កាឈូក និងមានពាក់មួកស្លឹកត្នោតផងដែរនោះ គឺគាត់កំពុងតែកាន់ចង្កូតម៉ាស៊ីន ដើម្បីបញ្ជាម៉ាស៊ីនក្នុងការភ្ជួរស្រែ អញ្ចឹងការភ្ជួរស្រែដោយប្រើម៉ាស៊ីន គឺមានលក្ខណៈលឿន ហើយរហ័សនិងងាយស្រួល ដោយសារតែមិនប្រើប្រាស់កម្លាំងអូសទាញនៃសត្វនោះទេ អញ្ចឹងវាលឿន ហើយងាយស្រួលក្នុងការធ្វើស្រែ អញ្ចឹងគឺចំណេញពេលវេលាដល់កសិករ ដូច្នេះនៅក្នុងសម័យឥឡូវ ឬក៏បច្ចុប្បន្ន គឺកសិករ គាត់ភាគច្រើន គឺគាត់ចូលចិត្តប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីន ជាជាងការប្រើប្រាស់កម្លាំងសត្វក្របី អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ២ គឺកសិករ គាត់កំពុងតែភ្ជួរស្រែ ដោយប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីន។

Rice (Sakanan) — 03

ចូលមកដល់រូបភាពទី ៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ៣ យើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែចាក់គ្រាប់ពូជ ត្រាំទៅក្នុងទឹក អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៣ នេះ យើងឃើញមានចានដែកធំមួយ អញ្ចឹងចានដែកធំមួយ ពណ៌រៀងប្រផេះ ហើយមានទឹកនៅក្នុងនោះផងដែរ អញ្ចឹងកសិករ គាត់កំពុងតែចាក់គ្រាប់ស្រូវចេញពីក្នុងថង់មួយ ឬកញ្ចប់មួយ ចាក់ចេញពីក្នុងថង់ ឬក៏ក្នុងកញ្ចប់ ដែលមានពណ៌ផ្កាឈូក ហើយគាត់ចាក់គ្រាប់ស្រូវ ឬក៏គ្រាប់ពូជនោះ ចូលទៅក្នុងចានដែក អញ្ចឹងគ្រាប់ស្រូវដែលប្រើសម្រាប់ដាំដុះនៅក្នុងការធ្វើស្រែ គឺយើងហៅថាគ្រាប់ពូជ អញ្ចឹង កសិករ គាត់ចាក់ចូលទៅក្នុងចានដែក ដើម្បីត្រាំគ្រាប់ពូជ ជាទូទៅគ្រាប់ពូជ គឺយើងត្រូវត្រាំពី ១ ថ្ងៃ ទៅ ២ ថ្ងៃ ដើម្បីឲ្យគ្រាប់ពូជនោះដុះបានល្អ អញ្ចឹងមុននឹងយកទៅធ្វើស្រែ គឺគេត្រូវត្រាំគ្រាប់ពូជនៅក្នុងទឹកជាមុនសិន ដូច្នេះនៅក្នុងរូបភាពទី ៣ នេះ គឺកសិករ គាត់កំពុងតែចាក់គ្រាប់ពូជត្រាំនៅក្នុងទឹក មុននឹងគាត់យកទៅធ្វើស្រែ។

Rice (Sakanan) — 05

ចូលមកដល់រូបភាពទី ៥ នៅក្នុងរូបភាពទី ៥ យើងឃើញជាសំណាបមួយគុម្ពធំ អញ្ចឹង ក្រោយពេលដែលយើងសាប ឬក៏យើងព្រួសគ្រាប់ស្រូវចូលទៅក្នុងស្រែរួចរាល់ហើយ រយៈពេល ១ សប្តាហ៍ ឬក៏ ២ សប្តាហ៍ក្រោយមក គ្រាប់ស្រូវនោះនឹងដុះទៅជាដើមស្រូវ អញ្ចឹងដើមស្រូវ នៅពេលដែលវានៅខ្ចី យើងហៅថា ដើមស្រូវខ្ចី គឺយើងហៅថាសំណាប អញ្ចឹងសំណាប នៅពេលដែលវាដុះបានបន្តិច ប្រហែលជាលូតវែងបន្តិចក្រោយមក គឺកសិករនឹងចាប់ផ្ដើមដកសំណាបនោះយកមកចងជាបាច់ៗ ដែលជាក់ស្ដែងយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពទី ៥ នេះ គឺកសិករដកដើមស្រូវតូចៗ ឬក៏យើងហៅថាសំណាបនោះរួចរាល់ហើយ ហើយគាត់ក៏ចងជាបាច់ៗ ដើម្បីយកទៅស្ទូង អញ្ចឹងគាត់ចងជាបាច់ៗ ប៉ុន្តែគាត់អត់យកទៅណាឆ្ងាយចេញពីស្រែរបស់គាត់ទេ គឺគាត់ចងហើយ គាត់ដាក់នៅក្នុងស្រែរបស់គាត់ដដែល ដើម្បីរង់ចាំរយៈពេលស្ទូង អញ្ចឹងដើម្បីកុំឲ្យសំណាបរបស់គាត់រាយប៉ាយ ឬក៏រាយប៉ាយនៅក្នុងស្រែរបស់គាត់ គាត់ត្រូវចងសំណាបនោះជាបាច់ៗ ដើម្បីឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់និងរបៀបរៀបរយ មុននឹងយកទៅធ្វើការស្ទូងស្រូវ។

Rice (Sakanan) — 07

បន្ទាប់មកទៀតចូលដល់រូបភាពទី ៧ នៅក្នុងរូបភាពទី ៧ យើងឃើញសន្ទូងកំពុងតែបែកគុម្ព អញ្ចឹងក្រោយពីពេលស្ទូងបានរយៈពេលប្រហែលជាមួយខែ អញ្ចឹងប្រហែលជាមួយខែក្រោយមក គឺសន្ទូងចាប់ផ្ដើមបែកគុម្ព ដោយយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពទី ៧ នេះ គឺដើមស្រូវខ្ចីៗនោះ គឺមានសភាពធំជាងមុន បានន័យថាកាលពេលស្ទូងគឺយើងស្ទូងតែមួយដើមៗ អញ្ចឹងវាតូច ក៏ប៉ុន្តែក្រោយពេលមួយខែក្រោយមក គឺដើមស្រូវចាប់ផ្ដើមរីកធំទៅៗ បានន័យថាវាកំពុងតែបែកគុម្ព បានន័យថាដើមស្រូវមួយដើមនោះវាដុះចេញច្រើនដើម អញ្ចឹងធ្វើឲ្យគុម្ពរបស់វាធំៗជាងមុន អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៧ នេះ គឺដើមស្រូវ ឬក៏សន្ទូង កំពុងតែបែកគុម្ព ដោយយើងឃើញ គេដាំវានៅក្នុងទឹកដដែល អញ្ចឹងសន្ទូងគឺត្រូវការទឹកច្រើន ដូច្នេះយើងអត់ត្រូវឲ្យរីងទឹកពីក្នុងស្រែនោះទេ ប្រសិនបើរីងទឹក អញ្ចឹងសន្ទូងអាចនឹងងាប់ អញ្ចឹងគេអត់ឲ្យរីងទឹកទេ គឺគេត្រូវការឲ្យមានទឹកនៅក្នុងស្រែជារៀងរហូត គឺនៅពេលណាដែលរីងទឹក គឺកសិករនឹងបូមទឹកបញ្ចូលស្រែម្ដងទៀត ដើម្បីឲ្យទឹក ដើម្បីឲ្យប្រាកដថា មានទឹកនៅក្នុងស្រែរបស់គេគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីធ្វើឲ្យសន្ទូងរបស់គេលូតលាស់ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៧ គឺយើងឃើញសន្ទូងកំពុងតែបែកគុម្ពនៅក្នុងស្រែ។

Rainy Season (Sakanan) — 15

ចំណែកឯបន្ទាប់មកទៀត គឺរូបភាពចុងក្រោយ គឺរូបភាពទី ១៥ អញ្ចឹងរូបភាពទី ១៥ យើងឃើញថាបន្ទាប់ពីមេឃភ្លៀងរាំងហើយ យើងឃើញធម្មជាតិទាំងអស់គឺមានពណ៌បៃតង ដោយយើងឃើញព្រះអាទិត្យកំពុងតែបញ្ចេញពន្លឺ ឬក៏បញ្ចេញរស្មីមកលើធម្មជាតិពណ៌បៃតង ដែលយើងឃើញនៅខាងក្រោម គឺមានភ្នំ និងមានដើមឈើជាច្រើនពណ៌បៃតង អញ្ចឹងមេឃភ្លៀងធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិទាំងអស់គឺមានពណ៌បៃតង បានន័យថារុក្ខជាតិគឺត្រូវការទឹកដើម្បីរស់ គឺទឹកនិងពន្លឺព្រះអាទិត្យ គឺជាចំណីរបស់រុក្ខជាតិ។ អញ្ចឹងនៅពេលដែលមានភ្លៀង គឺបានន័យថាចំណីរបស់រុក្ខជាតិ រុក្ខជាតិបានទទួលចំណី អញ្ចឹងវាអាចធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិទាំងអស់គឺរស់បានល្អ។ អញ្ចឹងវាបានធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិរស់បានល្អ ដូច្នេះ ដូច្នេះនៅក្នុងខែវស្សា គឺរុក្ខជាតិទាំងអស់គឺស្រស់បំព្រង គឺមានពណ៌បៃតង ហើយដើមឈើទាំងអស់គឺចាប់ផ្ដើមលាស់ឡើងវិញ បានន័យថាវាលាស់ខ្ចីឡើងវិញ។ អញ្ចឹងជាទូទៅខែវស្សា គឺជាខែដែលមានធម្មជាតិស្រស់ស្អាត ដោយសារតែវាមេឃភ្លៀង អញ្ចឹងធម្មជាតិក៏ចាប់ផ្ដើមលាស់ពណ៌បៃតងខ្ចី ហើយកសិករក៏ចាប់ផ្ដើមធ្វើស្រែចំការផងដែរ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់ដែលអ្នករស់នៅទីក្រុង គឺគាត់ពិបាកនៅក្នុងការរស់នៅ ដោយសារតែមេឃភ្លៀង គឺធ្វើឲ្យគាត់ពិបាកក្នុងការធ្វើដំណើរ ក៏ដូចជាទៅណាមកណា គឺមានការពិបាក ក៏ប៉ុន្តែអ្នកដែលនៅតាមជនបទ គឺគាត់ចូលចិត្តរស់នៅនៅពេលដែលមេឃភ្លៀង ដោយសារតែគាត់អាចចាប់ផ្ដើមមុខរបរកសិកម្មរបស់គាត់បាន។ អញ្ចឹងមេឃភ្លៀង គឺផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់អ្នកនៅស្រែចំការ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកនៅទីក្រុងអត់សូវចូលចិត្តមេឃភ្លៀងនោះទេ។

Rice (Sakanan) — 08

បន្ទាប់មករូបភាពទី ៨ នៅក្នុងរូបភាពទី ៨ គឺយើងឃើញកសិករកំពុងតែច្រូតស្រូវ អញ្ចឹងស្រូវ ឬក៏ដើមស្រូវដែលទុំ គឺមានពណ៌ក្រហម អញ្ចឹងអម្បាញ់មិញ នៅក្នុងរូបភាពទី ៧ យើងឃើញសន្ទូងពណ៌បៃតងកំពុងតែបែកគុម្ព រហូតមកដល់រូបភាពទី ៨ គឺស្រូវផ្លែ ហើយទុំ អញ្ចឹងនៅពេលដែលស្រូវទុំ គឺមានពណ៌មាស ឬក៏ពណ៌លឿង អញ្ចឹងដើមស្រូវក៏មានពណ៌មាស ឬក៏ពណ៌លឿងដូចគ្នា នៅពេលដែលស្រូវទុំ អញ្ចឹងហើយ នៅពេលដែលស្រូវទុំ គឺកសិករ គាត់កំពុងតែច្រូតស្រូវ អញ្ចឹងការប្រមូលផលស្រូវ គឺយើងហៅថាការច្រូតស្រូវ ដោយនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែដើរនៅក្នុងស្រូវរបស់គាត់ ដើរនៅក្នុងដើមស្រូវរបស់គាត់ដើម្បីច្រូត ដោយយើងឃើញដៃឆ្វេងគាត់កាន់ដើមស្រូវពណ៌លឿង រីឯដៃស្ដាំគាត់កាន់ឧបករណ៍សម្រាប់ច្រូតស្រូវ អញ្ចឹងឧបករណ៍សម្រាប់ច្រូតស្រូវ យើងហៅថាកណ្ដៀវ អញ្ចឹងគេអត់ប្រើកាំបិត ឬក៏ពូថៅ ដើម្បីទៅកាត់ដើមស្រូវនោះទេ គឺគេមានឧបករណ៍សម្រាប់កាត់ដើមស្រូវ យើងហៅថាកណ្ដៀវ ដែលវាមានមុខ មានធ្មេញតូចៗដូចរណារដែរ តែវាមានរាងកោង ហើយវាមានដងឈើសម្រាប់ចាប់កាន់ អញ្ចឹងវាជាធ្វើអំពីដែក ដោយមានដងឈើសម្រាប់ចាប់កាន់ ហើយវាមានធ្មេញតូចៗ ដូចរណារ ក៏ប៉ុន្តែវាមានរាងកោងខាងមុខបន្តិច ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការច្រូតស្រូវ អញ្ចឹងការប្រមូលផលស្រូវទុំ យើងហៅថាការច្រូតស្រូវ ហើយឧបករណ៍សម្រាប់ច្រូតស្រូវ គឺយើងហៅថាកណ្ដៀវ នៅក្នុងរូបភាពទី ៨ គឺកសិករ គាត់កំពុងតែប្រមូលផលស្រូវ ឬក៏គាត់កំពុងតែច្រូតស្រូវ។

Rice (Sakanan) — 06

ចូលមកដល់រូបភាពទី ៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់ដកសំណាបរបស់គាត់ចេញពីក្នុងស្រែរួចរាល់ហើយ អញ្ចឹងយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពទី ៦ នេះ គឺកសិករកំពុងតែយកដើមស្រូវ ឬក៏ដើមសំណាបនោះទៅដោតចូលនៅក្នុងស្រែវិញ អញ្ចឹងការដោតដើមស្រូវ ឬក៏ដោតសំណាបចូលទៅក្នុងស្រែ យើងហៅថាការស្ទូង អញ្ចឹងយើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែដើរនៅក្នុងទឹក បានន័យថាស្រែរបស់គាត់គឺមានទឹក អញ្ចឹងជាទូទៅការស្ទូងស្រូវ គឺយើងត្រូវការទឹកនៅក្នុងស្រែច្រើនជាងការសាប ឬក៏ការភ្ជួររាស់បន្តិច ដោយសារតែសន្ទូងយើងត្រូវការទឹក អញ្ចឹងដើមស្រូវដែលយើងយកទៅដោតចូលក្នុងដី យើងហៅថាសន្ទូង ហើយសកម្មភាពដែលយើងយកដើមស្រូវដោតចូលក្នុងដី យើងហៅថា ការស្ទូងស្រូវ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ យើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែត្រកង ឬក៏គាត់កំពុងតែបីដើមស្រូវ ឬក៏បីសន្ទូង ហើយដៃម្ខាងទៀត ដែលជាដៃឆ្វេង គាត់ក៏ចាប់ដើមស្រូវ ដោតចូលទៅក្នុងស្រែរបស់គាត់ម្ដងមួយដើមៗ ជាជួរៗ អញ្ចឹងជាទូទៅការស្ទូងស្រូវ គឺគេស្ទូងមួយដើមៗ ហើយស្ទូងជាជួរៗរបស់វាឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ អញ្ចឹងយើងឃើញសន្ទូងគឺមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ជាងសំណាប ដោយសារតែសំណាបគឺកើតឡើងចេញពីការបាចគ្រាប់ស្រូវចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងវាដុះរាយប៉ាយ ឬក៏រប៉ាត់រប៉ាយ ប៉ុន្តែសន្ទូង គឺយើងយកដើមស្រូវខ្ចី ឬក៏សំណាប យកមកដោតចូលទៅក្នុងស្រែម្ដងទៀត ដោយដោតជាជួរៗម្ដងមួយដើមៗ ដូច្នេះយើងឃើញសន្ទូងគឺមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ជាងសំណាប។

Rice (Sakanan) — 04

បន្ទាប់មកទៀតចូលដល់រូបភាពទី ៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ៤ យើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែដើរបាចស្រូវចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងអម្បាញ់មិញ ដោយសារតែគាត់ត្រាំគ្រាប់ពូជរួចហើយ ហើយស្រែរបស់គាត់បានភ្ជួររាស់រួចហើយ អញ្ចឹងគឺវា គឺជាពេលសម្រាប់ធ្វើការសាបព្រួសគ្រាប់ពូជស្រូវរបស់គាត់ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៣ នេះ យើងឃើញកសិករម្នាក់ដដែល ដែលគាត់ពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង និងមានពាក់មួក គាត់កំពុងតែកាន់កន្ត្រកមួយ អញ្ចឹងកន្ត្រករបស់គាត់ពណ៌ផ្កាឈូក ហើយមានដៃយួរផងដែរ ដោយគាត់ស៊កកន្ត្រកនោះចូលទៅក្នុងដៃស្ដាំរបស់គាត់ រីឯដៃឆ្វេងគាត់ចាប់គ្រាប់ពូជចេញពីកន្ត្រក បាចចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងការធ្វើរបៀបនេះ គេហៅថាការសាបស្រូវ ឬក៏ការព្រួសស្រូវ អញ្ចឹងគាត់ដើរនៅក្នុងស្រែដែលភ្ជួររាស់រួចហើយនោះ ដែលយើងឃើញនៅក្នុងស្រែរបស់គាត់ គឺមានទឹកដក់តិចៗ អញ្ចឹងទឹកដក់តិចៗនេះ គឺធ្វើឲ្យដីរបស់គាត់គឺមានសំណើម និងធ្វើការដាំដុះបានល្អ ដូច្នេះគាត់ក៏កាន់គ្រាប់ពូជស្រូវដែលគាត់បានត្រាំរួច បាចទៅក្នុងស្រែរបស់គាត់ ម្ដងមួយក្ដាប់ៗ អញ្ចឹងគាត់ក្ដាប់គ្រាប់ស្រូវចេញពីក្នុងកន្ត្រកគ្រាប់ពូជ ហើយគាត់បាចចូលទៅក្នុងស្រែ ដែលយើងហៅថាការសាបស្រូវ ឬក៏ការព្រួសស្រូវ អញ្ចឹងយើងឃើញនៅថ្ងៃនេះ គឺមានមេឃស្រឡះល្អ អញ្ចឹងគាត់ធ្វើស្រែនៅក្រោមមេឃស្រឡះ ដែលជាទូទៅយើងធ្វើស្រែនៅពេលព្រឹក រីឯជើងគាត់ យើងឃើញគាត់ដើរនៅក្នុងល្បាប់ ឬក៏ដើរនៅក្នុងភក់ ដែលល្បាប់ឬក៏ភក់នេះ គឺជាដីស្រែរបស់គាត់ ដែលគាត់បានភ្ជួររាស់រួចរាល់ហើយ អញ្ចឹងដីស្រែដែលភ្ជួររាស់រួចរាល់ គឺជាពេលសម្រាប់តែធ្វើការសាបស្រូវ ឬក៏ព្រួសស្រូវដើម្បីដាំដុះ។

Rice (Sakanan) — 01

អញ្ចឹងយើងមកមើលនៅក្នុងរូបភាពទី ១ នៅក្នុងរូបភាពទី ១ គឺកសិករម្នាក់ គាត់កំពុងតែភ្ជួរស្រែ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ១ នេះ យើងឃើញគាត់ភ្ជួរស្រែដោយប្រើសត្វក្របី អញ្ចឹងសត្វក្របីគឺមានពណ៌ខ្មៅ សត្វក្របីមានពណ៌ខ្មៅ ហើយមានជើង ៤ និងមានកន្ទុយ ១ ផងដែរ កន្ទុយគឺនៅខាងក្រោយ ហើយវាមានស្នែង ២ ស្រួចៗ អញ្ចឹងស្នែងរបស់សត្វក្របីគឺនៅលើក្បាល ហើយស្នែងរបស់សត្វក្របីគឺកោងនិងស្រួច អញ្ចឹងមានកសិករម្នាក់ គាត់កំពុងតែភ្ជួរស្រែ ដោយគាត់ពាក់អាវសដៃវែង ហើយស្លៀកខោពណ៌ផ្កាឈូកជើងវែង គាត់មានពាក់មួកស្លឹកត្នោតផងដែរ អញ្ចឹងដោយសារតែការធ្វើស្រែ គេធ្វើនៅពេលព្រឹក ព្រោះថាប្រសិនបើធ្វើនៅពេលថ្ងៃគឺវាក្ដៅ គឺពិបាកធ្វើការ ដូច្នេះគឺគេភ្ជួរស្រែ ឬក៏រាស់ស្រែនៅពេលព្រឹក អញ្ចឹងគាត់ពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង និងមានពាក់មួក ដើម្បីការពារកម្ដៅផងដែរ ព្រោះថានៅពេលដែលធ្វើស្រែគឺក្ដៅ ដូច្នេះហើយ គាត់ត្រូវការពារកម្ដៅផងដែរ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងឃើញសត្វក្របីកំពុងតែដើរអូសនង្គ័ល ឬអូសរនាស់ អញ្ចឹងឧបករណ៍សម្រាប់ភ្ជួរស្រែ យើងហៅថានង្គ័ល ហើយឧបករណ៍សម្រាប់ធ្វើឲ្យដីរាប ងាយស្រួលធ្វើស្រែ យើងហៅថារនាស់ អញ្ចឹងសត្វក្របីកំពុងតែដើរអូសរនាស់ ដោយមានកសិករឈរពីក្រោយ ឬក៏ដើរតាមក្រោយ ដើម្បីបញ្ជា អញ្ចឹងគេធ្វើស្រែនៅក្នុងដីល្បាប់ ដោយសារតែមានភ្លៀង ឬក៏មានទឹកនៅក្នុងស្រែ ទើបគេអាចភ្ជួររាស់បាន ដូច្នេះគឺគេធ្វើស្រែនៅក្នុងដីល្បាប់ ដោយយើងឃើញនៅខាងក្រោយ គឺមានដើមឈើពណ៌បៃតង ដូចជាដើមត្នោត និងដើមស្មៅផងដែរ អញ្ចឹងវាលស្រែគឺអត់សូវមានដើមឈើច្រើនប៉ុន្មានទេ គឺវាលស្រែសម្បូរតែដើមត្នោត អញ្ចឹងនៅខាងលើ យើងឃើញមានពពកកំពុងតែហោះផងដែរ អញ្ចឹងបានន័យថាមេឃស្រឡះ អញ្ចឹងគឺមេឃអត់ភ្លៀងនោះទេ បានន័យថាអាចភ្លៀងពីយប់ផងដែរ អញ្ចឹងពេលព្រឹកឡើង គឺមេឃអត់ភ្លៀង គឺងាយស្រួលក្នុងការភ្ជួរស្រែ អញ្ចឹងរូបភាពទី ១ គឺកសិករ គាត់កំពុងតែភ្ជួរស្រែ ដោយប្រើសត្វក្របី។

Getting Up (Sakanan) — 03

នៅក្នុងរូបភាពទី ៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ៣ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីនារីនោះពត់ខ្លួនហើយ បាទ គាត់អង្គុយនៅលើគ្រែដដែល ក៏ប៉ុន្តែគាត់បានបញ្ចប់ការពត់ខ្លួនរបស់គាត់ហើយ ហើយគាត់ឱនមកបិទនាឡិការោទ៍របស់គាត់ អញ្ចឹងជាធម្មតា នាឡិការោទ៍ ប្រសិនបើយើងមិនបិទទេ គឺវានឹងរោទ៍រហូត បាទ វានឹងធ្វើឲ្យមានសំឡេងរំខាននៅក្នុងផ្ទះ ព្រោះថានាឡិការោទ៍គឺមានសំឡេងខ្លាំង ដែលអាចដាស់យើងឲ្យភ្ញាក់ពីដំណេកបាន អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងភ្ញាក់ហើយ យើងត្រូវបិទនាឡិការោទ៍វិញ ព្រោះថាបើយើងមិនបិទ វានឹង[សំឡេងប្រើ] វានឹងឮសំឡេងរំខាននៅក្នុងផ្ទះយើងតែម្ដង អញ្ចឹងវាពិតជារំខានខ្លាំងណាស់។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាទូទៅ យើងឃើញថា មានភាពខុសគ្នាមួយចំនួន រវាងអ្នករស់នៅទីក្រុង ជាមួយនឹងអ្នករស់នៅជនបទ បាទ ចំពោះការក្រោកពីគេង ព្រោះថាប្រសិនបើយើងនិយាយអំពីអ្នករស់នៅជនបទ គឺគាត់តែងតែក្រោកពីគេងពីព្រលឹម ឬក៏ពីព្រឹកជាងអ្នកនៅទីក្រុង ព្រោះថាអ្នកនៅជនបទ គាត់ងើបពីគេង ឬក៏ក្រោកពីគេង នៅម៉ោង ៥ ព្រឹក បាទ គាត់ក្រោកពីគេងនៅម៉ោង ៥ ព្រឹក ហើយឬក៏ម៉ោង ៦ ព្រឹក បាទ ព្រោះថាគាត់ជាកសិករ ដូច្នេះគាត់ត្រូវទៅ ក្រោកទៅស្រែ ឬក៏ទៅចំការរបស់គាត់ពីព្រលឹមបន្តិច ដើម្បីឲ្យមេឃត្រជាក់ ទាន់មេឃត្រជាក់ បាទ ប៉ុន្តែចំណែកឯអ្នករស់នៅទីក្រុងវិញ គឺគាត់ធ្វើការងារ ប្រកបការងារនៅក្នុងក្រុមហ៊ុន ឬក៏ប្រកបការងារនៅក្នុងសាលា ឬក៏ស្ថាប័នផ្សេងៗ អញ្ចឹងម៉ោងការងាររបស់គាត់ គឺអាចចូលម៉ោង ៧ ឬម៉ោង ៨ ដូច្នេះហើយ អ្នកដែលរស់នៅទីក្រុង គាត់គេងយូរជាងអ្នកនៅតាមជនបទ គឺគាត់អាចគេងដល់ម៉ោង ៧ ឬម៉ោង ៨ បាន។ ចំពោះការភ្ញាក់ពីគេងទៀតសោតក៏ខុសគ្នាដែរ គឺអ្នករស់នៅជនបទគាត់គេង គាត់ភ្ញាក់ពីគេង ដោយសារតែការស្ដាប់សំឡេងសត្វ អញ្ចឹងអ្នកនៅជនបទ គាត់មិនសូវប្រើប្រាស់នាឡិការោទ៍ប៉ុន្មាននោះទេ គឺគាត់ នៅពេលណាដែលគាត់ឮសូរសំឡេងសត្វមាន់រងាវ គឺគាត់នឹងភ្ញាក់ ព្រោះថាមាន់រងាវ ជាទូទៅ នៅពេលព្រលឹមម៉ោង ៥ គឺមាន់រងាវ។ អញ្ចឹងគាត់នឹងភ្ញាក់តាមសំឡេងមាន់រងាវនោះឯង។ ប៉ុន្តែអ្នករស់នៅទីក្រុង គឺមិនមានចិញ្ចឹមសត្វច្រើននោះទេ ដូច្នេះគាត់ត្រូវការដាក់នាឡិការោទ៍ ដើម្បីឲ្យគាត់ដឹងថាម៉ោងប៉ុន្មាន ឬក៏ដើម្បីឲ្យគាត់ភ្ញាក់ពីដំណេក។ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺនារីម្នាក់នេះ គឺគាត់រស់នៅទីក្រុង បាទ គាត់រស់នៅទីក្រុង ដោយសារតែគាត់ប្រើប្រាស់នាឡិការោទ៍ ដើម្បីដាស់ឲ្យគាត់ភ្ញាក់ពីដំណេក។

Rice (Sakanan) — 10

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១០ នៅក្នុងរូបភាពទី ១០ យើងឃើញ បន្ទាប់ពីកសិករ គាត់ប្រមូលផលស្រូវ ឬក៏គាត់ប្រឡេះគ្រាប់ស្រូវ បោកស្រូវចេញពីដើមស្រូវរួចរាល់ហើយ គាត់យកគ្រាប់ស្រូវនោះមកហាល អញ្ចឹងជាទូទៅគឺគ្រាប់ស្រូវ នៅពេលដែលយើងប្រមូលផលរួច គឺមានលក្ខណៈសើមៗបន្តិច អញ្ចឹងដើម្បីឲ្យវាស្ងួតល្អ ដើម្បីឲ្យគ្រាប់ស្រូវនោះស្ងួតល្អ គឺយើងត្រូវយកវាមកហាលក្រោមពន្លឺព្រះអាទិត្យ ដែលរូបភាពទី ១០ នេះ យើងឃើញមានផ្ទះមួយខ្នងពណ៌ប្រផេះ ហើយផ្ទះនោះគឺជាផ្ទះរបៀបដែល[អ្នក]នៅស្រុកស្រែ គឺគាត់ធ្វើផ្ទះខ្ពស់ផុតពីដី ដែលមានជើងសសរផងដែរ អញ្ចឹងនៅក្នុងផ្ទះនេះ យើងឃើញមានជើងសសរបួន ហើយមានកាំជណ្ដើរមួយដើម្បីឡើងទៅលើផ្ទះ អញ្ចឹងនៅខាងមុខផ្ទះគឺមានរានហាល ដោយឡើងពីកាំជណ្ដើរទៅ យើងឡើងទៅដល់រានហាល បន្ទាប់មកគឺយើងឃើញផ្ទះមានបង្អួច និងមានដំបូលមួយផងដែរ អញ្ចឹងផ្ទះនេះគឺជាផ្ទះរបៀបស្រុកស្រែ ដែលគេធ្វើខ្ពស់ផុតពីដី ដែលនៅក្បែរផ្ទះនោះគឺយើងឃើញមានពាងមួយ ពាងសម្រាប់ដាក់ទឹក អញ្ចឹងជាទូទៅនៅស្រុកស្រែចំការ គឺអត់មានទឹកម៉ាស៊ីននោះទេ ដូច្នេះហើយគឺកសិករ គាត់ប្រើប្រាស់ពាង ដើម្បីត្រងទឹកភ្លៀង អញ្ចឹងនៅពេលដែលមានភ្លៀងមក គឺកសិករត្រងទឹកភ្លៀងដាក់ចូលក្នុងពាងដើម្បីទុកប្រើប្រាស់ ហើយយើងឃើញនៅខាងក្រោយផ្ទះគឺមានភ្នំមួយ អញ្ចឹងភ្នំមួយនោះ គឺនៅជិតផ្ទះរបស់គាត់ ហើយមានដើមឈើជាច្រើនផងដែរ ដែលយើងឃើញដើមខ្លះ គឺជាដើមត្នោត ហើយដើមឈើផ្សេងៗទៀតជាច្រើនដែលដុះនៅក្បែរៗផ្ទះរបស់គាត់ ដោយយើងឃើញនៅខាងមុខផ្ទះគឺមានកន្ទេលមួយ ឬក៏តង់កៅស៊ូមួយពណ៌ខៀវ ហើយនៅលើតង់កៅស៊ូ ឬក៏នៅលើកន្ទេលពណ៌ខៀវនោះ គឺមានគ្រាប់ស្រូវពណ៌មាសជាច្រើន អញ្ចឹងគ្រាប់ស្រូវទុំគឺមានពណ៌មាស ឬក៏ពណ៌លឿង ហើយមានក្លិនក្រអូបផងដែរ គឺ អាចនៅពេលដែលយើងដើរក្បែរស្រូវទុំ គឺយើងមានក្រអូប ឬក៏ប្រហើរស្រូវទុំផងដែរ ការហាលស្រូវគឺយើងហាលនៅក្រោមពន្លឺព្រះអាទិត្យ អញ្ចឹងយើងឃើញព្រះអាទិត្យកំពុងតែរះ និងបញ្ចេញពន្លឺ និងបញ្ចេញកម្ដៅមកលើគ្រាប់ស្រូវដើម្បីឲ្យស្ងួត ដូច្នេះគ្រាប់ស្រូវដែលយើងទើបតែប្រមូលផលបានភ្លាមៗ គឺមានសភាពសើមៗ ដូច្នេះហើយគឺយើងអត់អាចយកមកប្រើប្រាស់បានទេ អញ្ចឹងយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឲ្យគ្រាប់ស្រូវស្ងួតជាមុនសិន មុននឹងយើងយកមកបោកឬក៏យកមកកិន ដើម្បីចេញជាអង្ករ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ១០ គឺយើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែហាលស្រូវរបស់គាត់នៅក្រោមពន្លឺព្រះអាទិត្យ ដើម្បីឲ្យស្រូវរបស់គាត់ស្ងួត។

Rainy Season (Sakanan) — 12

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១២ នៅក្នុងរូបភាពទី ១២ យើងឃើញមានកសិករ គាត់កំពុងតែស្ទូងស្រូវ។ អញ្ចឹងរដូវវស្សា ឬក៏រដូវភ្លៀង គឺជារដូវដែលកសិករចាប់ផ្ដើមធ្វើស្រែ ដោយសារតែមានភ្លៀងធ្លាក់។ អញ្ចឹងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសដែលប្រកបរបរកសិកម្ម ដោយយើងឃើញប្រជាជនប្រមាណជា ៩០ ភាគរយ គឺសុទ្ធតែជាប្រកបរបរធ្វើស្រែ ឬក៏ប្រកបរបរកសិកម្ម ដែលដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជាដាំស្រូវ ដាំពោត ដាំសណ្ដែកជាដើម។ អញ្ចឹងដរាបណាមេឃអត់ទាន់ភ្លៀង ពួកគាត់អត់អាចធ្វើស្រែបាននោះទេ អញ្ចឹងខែប្រាំង គឺពួកគាត់អត់អាចធ្វើស្រែបាននោះទេ ក៏ប៉ុន្តែខែវស្សា ដែលជាខែភ្លៀង គឺពួកគាត់អាចធ្វើស្រែបាន ដូច្នេះ នៅពេលដែលមានភ្លៀង គឺយើង ពួកកសិករគឺសប្បាយចិត្ត ហើយចាប់ផ្ដើមការងារស្រែចំការរបស់ពួកគាត់។ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១២ គឺយើងឃើញមានបុរសម្នាក់ ដែលជាកសិករ គាត់កំពុងតែឱនស្ទូងស្រូវ។ អញ្ចឹងការស្ទូងស្រូវ គឺជាការយកដើមស្រូវដោតចូលទៅក្នុងស្រែ ដោយយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺដៃទាំងពីររបស់កសិករនោះ គឺគាត់កំពុងតែកាន់សំណាប ដើមសំណាប ឬក៏កូនស្រូវ។ អញ្ចឹងស្រូវ នៅពេលដែលវាដុះតូចបន្តិច យើងហៅថាសំណាប អញ្ចឹងយើងត្រូវដកសំណាបនោះយកមកស្ទូង ដោយយើងដកសំណាបមកហើយ យើងយកមកដោតចូលនៅក្នុងស្រែ ដែលមានដីភក់ៗ ឬក៏មានទឹកបន្តិចបន្តួច អញ្ចឹងជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺកសិករនោះ គឺគាត់ពាក់អាវពណ៌ទឹកក្រូច ដៃវែង ខោជើងវែងពណ៌ស ហើយគាត់មានពាក់មួកធំមួយនៅលើក្បាលផងដែរ។ ដោយសារតែនៅវាលស្រែ ពេលខ្លះគឺក្ដៅ ទោះបីជាមានភ្លៀងក៏ដោយ នៅពេលដែលរាំងភ្លៀងគឺវាក្ដៅ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង និងពាក់មួកដើម្បីការពារកម្ដៅ ព្រោះប្រសិនបើគាត់អត់ការពារកម្ដៅទេ កម្ដៅថ្ងៃ អាចធ្វើឲ្យគាត់រលាក ឬក៏អាចធ្វើឲ្យគាត់ខ្មៅបាន។ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែការពារកម្ដៅនៅ[គាត់] នៅពេលដែលគាត់ធ្វើស្រែ។ ដោយយើងឃើញកសិករនោះ គាត់កំពុងតែឱន ដោយឱនស្ទូងស្រូវ ដោយដៃរបស់គាត់ គឺកាន់ដើមស្រូវ ដើម្បីដោតចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងការដោតដើមស្រូវ ឬក៏ដោតសំណាបចូលទៅក្នុងស្រែ យើងហៅថាស្ទូង។ ដោយយើងឃើញនៅក្បែរគាត់ គឺមានស្រែជាច្រើនទៀតរបស់កសិករផ្សេង ដែលគេស្ទូងស្រូវរួចហើយ។ អញ្ចឹងយើងឃើញដើមស្រូវគឺមានពណ៌បៃតង។ អញ្ចឹងរដូវវស្សា គឺជារដូវដែលកសិករប្រកបរបរកសិកម្ម គឺគាត់ចាប់ផ្ដើមការងារស្រែចំការរបស់គាត់ ដោយអ្នកស្រែគាត់ដាំស្រូវ រីឯអ្នកចំការ គាត់ដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជាស្វាយ ដូចជាល្ហុង ដូចជាពោត សណ្ដែកជាដើម។ អញ្ចឹងរាល់ដំណាំកសិកម្មទាំងអស់ គឺកសិករតែងតែដាំនៅក្នុងរដូវវស្សា។

Rice (Sakanan) — 09

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៩ នៅក្នុងរូបភាពទី ៩ បន្ទាប់ពីគាត់ច្រូតស្រូវរួចរាល់ហើយ អញ្ចឹងបន្ទាប់ពីកសិករ គាត់ច្រូតស្រូវរួចរាល់ហើយ យើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែយកដើមស្រូវ ដែលមានស្រូវទុំ ឬមានផ្លែស្រូវទុំនៅជាប់ដើមនោះ មកបោកទៅនឹងក្ដារ ឬក៏ទៅនឹងថ្មមួយ អញ្ចឹងការធ្វើបែបនេះ យើងហៅថាការបោកស្រូវ ឬក៏ការបែនស្រូវ អញ្ចឹងដើម្បីប្រឡេះយកគ្រាប់ស្រូវចេញពីដើម គឺយើងអត់ប្រើដៃយើងប្រឡេះគ្រាប់ស្រូវម្ដងមួយគ្រាប់ៗនោះទេ គឺវាប្រើពេលយូរ ដោយសារតែដើមស្រូវនីមួយៗគឺមានផ្លែច្រើន ហើយក្នុងស្រែនីមួយៗគឺមានដើមស្រូវច្រើនផងដែរ ដូច្នេះ ដើម្បីឲ្យចំណេញពេលវេលា គឺយើងយកដើមស្រូវទាំងនោះទៅបោកទៅនឹងថ្ម ឬក៏បោកទៅនឹងក្ដារមួយបន្ទះ ដើម្បីឲ្យគ្រាប់ស្រូវជ្រុះមកក្រោម អញ្ចឹងដើម្បីប្រមូលផលស្រូវឲ្យបានល្អ គឺគេអត់បោកទៅផ្ទាល់នឹងដីនោះទេ គឺគេមានក្រាលកន្ទេលមួយ ដែលប្រជាជនកម្ពុជាតែងតែប្រើកន្ទេលដែលធ្វើអំពីស្លឹកត្នោត អញ្ចឹងគឺយើងបោកស្រូវនៅលើកន្ទេលស្លឹកត្នោត ហើយនៅពេលដែលគ្រាប់ស្រូវជ្រុះមក គឺជ្រុះនៅលើកន្ទេល ដូច្នេះកសិករងាយស្រួលប្រមូល ដោយមិនឲ្យគ្រាប់ស្រូវទាំងនោះប្រឡាក់ជាមួយនឹងដី អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ យើងឃើញកសិករ គាត់ពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែងដដែល ព្រោះថាដើមស្រូវគឺធ្វើឲ្យយើង អាចធ្វើឲ្យយើងរមាស់បាន ប្រសិនបើយើងអត់ពាក់អាវដៃវែង ឬក៏អត់ពាក់ខោជើងវែងទេ នៅពេលដែលយើងប៉ះពាល់ជាមួយដើមស្រូវ គឺដើមស្រូវអាចធ្វើឲ្យយើងរមាស់ខ្លួនបាន ដូច្នេះដើម្បីកុំឲ្យរមាស់គឺយើងត្រូវការពារខ្លួនយើងដោយពាក់អាវដៃវែង ឬក៏ខោជើងវែងជាដើម អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះគឺគាត់កំពុងតែកាន់ដើមស្រូវមួយគុម្ព ហើយបោកទៅនឹងថ្មមួយ អញ្ចឹងនៅពេលដែលបោក គឺយើងឃើញគាត់បោកម្ដងមួយគុម្ពៗ ហើយយើងឃើញគ្រាប់ស្រូវកំពុងតែជ្រុះចេញពីដើមស្រូវទាំងនោះ អញ្ចឹងយើងឃើញនៅខាងមុខថ្ម គឺមានគ្រាប់ស្រូវពណ៌លឿងជាច្រើន ដែលជ្រុះនៅខាងមុខថ្ម អញ្ចឹងយើងឃើញថា គាត់បោកស្រូវដើម្បីយកស្រូវចេញពីដើមស្រូវ ដោយនៅខាងក្រោយគាត់ យើងឃើញ មានដើមស្រូវជាច្រើនទៀត ដែលមិនទាន់បោករួចរាល់ ដូច្នេះកសិករគាត់ត្រូវតែបោកស្រូវ ដើម្បីប្រមូលផលស្រូវចេញពីដើមស្រូវ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងប្រមូលផលស្រូវចេញពីដើមស្រូវរួចរាល់ហើយ ដើមស្រូវដែលអត់មានគ្រាប់ស្រូវ យើងហៅថាចំបើង អញ្ចឹងដើមស្រូវគឺមានប្រយោជន៍ផងដែរ នៅពេលដែលយើងប្រមូលផល ឬក៏ប្រមូលស្រូវ បោកស្រូវចេញពីដើមអស់ហើយ គឺយើងអាចយកដើមស្រូវទាំងនោះ យកទៅឲ្យសត្វគោ ឬក៏សត្វក្របីស៊ី អញ្ចឹងសត្វគោ ឬសត្វក្របី វាស៊ីដើមស្រូវ ឬក៏ចំបើង ជាអាហារ ដូច្នេះកសិករគាត់អត់យកចំបើង ឬក៏ដើមស្រូវដែលអស់គ្រាប់នោះ យកទៅបោះចោលនោះទេ គឺគាត់អាចយកទៅឲ្យគោ ឬក្របីរបស់គាត់ស៊ីជាអាហារផងដែរ ដូច្នេះនៅក្នុងរូបភាពទី ៩ គឺកសិករ គាត់កំពុងតែបោកស្រូវរបស់គាត់ទៅនឹងថ្ម ឬក៏បោកស្រូវរបស់គាត់ទៅនឹងក្ដារមួយបន្ទះ ដើម្បីប្រមូលគ្រាប់ស្រូវចេញពីដើមស្រូវ ហើយយកគ្រាប់ស្រូវនោះទៅប្រើប្រាស់។