Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
សុំទោស	som tooh	1. excuse me, pardon me 2. I'm sorry	28/20

Link to overview page
Link to dictionary

Requesting and granting permission 1 — Dialogue 2

មិនស្គាល់គ្នា (មានកៅអីស្រាប់)
បូរ៉ា៖ សុំទោស កន្លែងនេះទំនេរតាសអី?
ធីតា៖ ចា៎ស ទំនេរតាស។

Requesting and granting permission 1 — Dialogue 1

មិនស្គាល់គ្នា (មានកៅអីស្រាប់)
បូរ៉ា៖ សុំទោស កន្លែងនេះអង្គុយបានអេ៎?
ធីតា៖ ចា៎ស បានតាស។

Apologizing — Dialogue 1

ការប៉ះទង្គិច
តារា៖ អីយ៉ាស់! សុំទោសបង! មានអីអត់បង?
វុទ្ធី៖ អត់អីទេ។
តារា៖ សុំទោស។ ខ្ញុំប្រញាប់ពេក។

Apologizing — Dialogue 4

ការខកម៉ោងណាត់ជួប
ធារី៖ សុំទោសកញ្ញា! ខ្ញុំមកយឺតហើយ! មកចាំយូរនៅ?
កញ្ញា៖ យូរហើយ។ កន្លះម៉ោងហើយ។

Apologizing — Dialogue 3

ការខកម៉ោងណាត់ជួប
ធារីទូរស័ព្ទទៅកញ្ញា៖ សុំទោសកញ្ញា! ខ្ញុំរៀងយឺតបន្តិចហើយ នៅស្ទះចរាចរណ៍។
កញ្ញា៖ អត់អីទេធារី តាមសម្រួល។ ប្រយ័ត្នប្រយែង។

Apologizing — Dialogue 2

ការប៉ះទង្គិច
តារា៖ អីយ៉ាស់! ខ្ញុំសុំទោសពូ! មានត្រូវត្រង់ណាអត់ពូ?
ពូ៖ ឯងប្រយ័ត្នប្រយែងតិចមើល។
តារា៖ សុំទោសពូ។ ខ្ញុំអត់បានមើលមិញ។

Expressing dislikes 2A — Cultural note

ជនជាតិជប៉ុនតែងតែនិយាយពាក្យថា សុំទោស ជាញឹកញាប់។ ប៉ុន្តែ ជនជាតិខ្មែរមិនចូលចិត្តនិយាយថា សុំទោស នោះទេ ជាពិសេសពេលត្រូវនិយាយទៅកាន់អ្នកដែលក្មេងជាងឬឋានៈតូចជាង។ នេះជាទម្លាប់អាក្រក់មួយរបស់ជនជាតិខ្មែរ។

Apologizing — Additional dialogue

ធារី៖ រៀងល្ងាចហើយ។ ចាំជួបគ្នាថ្ងៃក្រោយទៀតអីចឹង។
កញ្ញា៖ តស់ទៅអីចឹង។ លើកក្រោយ អត់ឲ្យយឺតដូចថ្ងៃហ្នឹងទៀតទេណា។ ប្រាប់ឲ្យហើយ។
ធារី៖ ដឹងហើយ។ សុំទោសហើយហើយហ្នឹងអា។ មិនយឺតទៀតទេ!

Making appointments for meetings — Additional dialogue

នារី៖ អាឡូ កញ្ញា។ កញ្ញា ខ្ញុំសុំទោស ង៉ៃអាទិត្យហ្នឹង ខ្ញុំអត់បានទៅអេ៎ ជាប់រវល់ការងារតិច។ ខ្ញុំសុំដូរទៅង៉ៃសៅរ៍នេះវិញបានអត់?
កញ្ញា៖ អត់អីអេ៎ នារី។ ង៉ៃសៅរ៍ហ្នឹងក៏បានដែរតាស មានអី។ អីចឹង ង៉ៃសៅរ៍ ម៉ោង ១១ កន្លែងដដែល។
នារី៖ ហ្នឹងហើយ។ សុំទោសណា។ ជួបគ្នាង៉ៃសៅរ៍។

Requesting and granting permission 1 — Dialogue 3

មិត្តភក្តិ (មិនមានកៅអីគ្រប់គ្រាន់)
បូរ៉ា៖ ធីតា អង្គុយម្នាក់ឯងអេ៎អ៎? សុំអង្គុយដែរបានអត់?
ធីតា៖ អូ បងបូរ៉ា។ អង្គុយម៉ោបង។ តែអត់មានកៅអីផងបង …
បូរ៉ា៖ ទៅសុំកៅអីគេតិចសិន។ … សុំទោស ខ្ញុំសុំកៅអីនេះមួយបានអេ៎?
តារា៖ បាន យកចុះ។

Apologizing — Cultural note

ប្រពៃណីខ្មែរតម្រូវឲ្យលើកដៃសំពះផងដែរ នៅពេលនិយាយពាក្យ “សុំទោស” គឺដូចគ្នានឹងពេល “ជម្រាបសួរ” “ជម្រាបលា” និង “អរគុណ” ដែរ។ ប៉ុន្តែ ជាក់ស្ដែង មានតែពេលនិយាយសុំទោសទៅកាន់មនុស្សមានអាយុច្រើនជាងឆ្ងាយ និងមិនសូវជិតស្និទ្ធប៉ុណ្ណោះទេ ដែលគេលើកដៃសំពះ។ ចំពោះមនុស្សស្របាលគ្នា ឬមនុស្សជិតស្និទ្ធ ជាទូទៅមិនមានការលើកដៃសំពះទេ។

Excusing oneself — Dialogue 1

ធារី៖ អាឡូ វឌ្ឍនៈ ខ្ញុំធារីអា៎។ ម៉េចហើយ? ជិតមកដល់នៅ?
វឌ្ឍនៈ៖ ធារីអ៎? ចុម! ង៉ៃហ្នឹងង៉ៃអីគេ?
ធារី៖ ង៉ៃសៅរ៍។ ក្រែងណាត់គ្នាម៉ោង ៥ អេ៎?
វឌ្ឍនៈ៖ អូ ធារី ខ្ញុំច្រឡំ ស្មានតែង៉ៃហ្នឹងង៉ៃសុក្រ។ ខ្ញុំទៅអត់ទាន់អេ៎ ធារី ណាត់ង៉ៃផ្សេងបានអេ៎? សុំទោសណា។
ធារី៖ ដឹងអីចឹង តេសួរវឌ្ឍនៈឯងមុន កុំឲ្យមកខក។ អត់អីទេអីចឹង ចាំង៉ៃក្រោយក៏បាន។

Breaking appointments — Dialogue 1

សម្ផស្ស៖ អាឡូ សុភ័ក្រ ទំនេរអត់? និយាយតិចបានអេ៎?
សុភ័ក្រ៖ បានតាស ម៉េចដែរ?
សម្ផស្ស៖ ថាអញ្ចេក ង៉ៃអាទិត្យហ្នឹងថាទៅញ៉ាំអីជាមួយគ្នាអ៎ លើកទៅថ្ងៃអាទិត្យក្រោយវិញបានអេ៎ សុភ័ក្រ? ខ្ញុំត្រូវទៅសៀមរាបថ្ងៃស្អែករហូតដល់អាទិត្យក្រោយថ្ងៃចន្ទ បានបានមកវិញ។
សុភ័ក្រ៖ ថ្ងៃអាទិត្យក្រោយ ខ្ញុំរវល់ហ្នឹង សម្ផស្ស។ ថ្ងៃសៅរ៍បានអេ៎?
សម្ផស្ស៖ ថ្ងៃសៅរ៍ក៏បាន។ សុំទោសណាសុភ័ក្រ។
សុភ័ក្រ៖ អត់អីទេ។ អីចឹង សម្រេចថាជួបគ្នាថ្ងៃសៅរ៍វិញ។

Expressing anger — Dialogue 3

សោភា៖ អាឡូ នារី ខ្ញុំមកដល់ចំណតឡានហើយ។ នារីឯងនៅណា?
នារី៖ អូ សោភា ខ្ញុំភ្លេចតេប្រាប់ម្សិលមិញ ខ្ញុំអត់បានទៅអេ៎ង៉ៃហ្នឹង ជាប់រវល់ភ្លាមៗ។ សុំទោសណា។
សោភា៖ ចុម ម៉េចអីចឹង? ខ្ញុំទិញសំបុត្រឡានហើយហ្នឹង! នារីឯងអត់បានទៅគួរតែប្រាប់ខ្ញុំឲ្យដឹងមុន។
នារី៖ សុំទោស សោភា។ ខ្ញុំភ្លេចម្សិលមិញ។
សោភា៖ គួរតែប្រាប់មុនម្សិលមិញទៀត។ យ៉ាប់មែនទែន។ ប៉ុណ្ណឹងបានហើយអីចឹង។

Saying “I don’t know” — Additional dialogue

នៅកន្លែងធ្វើការ
តារា៖ មានអ្នកណាគេឃើញសៀវភៅមួយក្បាលលើតុនេះមិញអត់?
កញ្ញា៖ ខ្ញុំអត់ដឹងផងបង។
វុទ្ធី៖ វចនានុក្រមមែនបង? ខ្ញុំយកទៅទុកលើធ្នើរបាត់ហើយ។
តារា៖ ហ្នឹងហើយ វចនានុក្រម។ បងយកវាចុះមកមើលហ្នឹងណា តែរវល់ពេក អត់ទាន់បានមើលផង។
វុទ្ធី៖ អូ សុំទោសបង។ ខ្ញុំអត់ដឹងថាបងទុកមើល។ ស្មានតែអ្នកណាគេភ្លេចទុកវិញ។ ចាំខ្ញុំយកឲ្យវិញបង។

Requesting information — Dialogue 1

វុទ្ធី៖ បង សុំសួរតិច នៅហ្នឹងមានទូអេធីអឹមអេ៎បង?
អ្នកទទួលភ្ញៀវ៖ បាទមានតាស នៅជាន់ទី ៣ ជិតភោជនីយដ្ឋានជប៉ុនឈ្មោះស៊ូគីស៊ុប។
វុទ្ធី៖ អរគុណ! ចុះជណ្ដើរយន្តនៅខាងណាដែរ?
អ្នកទទួលភ្ញៀវ៖ បងអញ្ជើញដើរទៅត្រង់ ហើយបត់ស្ដាំបន្តិចទៅ ឃើញជណ្ដើរយន្តហើយ។
វុទ្ធី៖ អូ ខ្ញុំសុំសួរមួយទៀតចុងក្រោយ សុំទោសណា។ បន្ទប់ទឹកនៅខាងណាវិញ?
អ្នកទទួលភ្ញៀវ៖ បន្ទប់ទឹកនៅជិតជណ្ដើរយន្ត។ បងដើរសំដៅទៅជណ្ដើរយន្តទៅ ឃើញហើយ។
វុទ្ធី៖ អូ អរគុណហើយណា។

Expressing concern for other people's welfare — Dialogue 2

តារា៖ អាឡូ លីដា ថ្ងៃនេះខ្ញុំអត់បានទៅជប់លៀងខួបកំណើតលីដាអេ៎ណា។ សុំទោស។
លីដា៖ ម៉េចចឹង? តារារវល់អ៎? ឬក៏ឈឺ?
តារា៖ ហ្នឹងហើយ លីដា ខ្ញុំអត់សូវស្រួលខ្លួន។ រៀងចង់ក្អួត ហើយក្ដៅខ្លួនអស់កម្លាំង។
លីដា៖ ហ្នឹងអ៎? ទៅពេទ្យនៅ?
តារា៖ ចាំមើលម៉ាសន្ទុះទៀតសិន។ បើនៅអត់បាត់ ចាំទៅហ្វាម៉ាស៊ីទិញថ្នាំ។
លីដា៖ អត់ទេ! កុំចាំ ត្រូវទៅឥឡូវហ្នឹង។ ទុកយូរអត់បានអេ៎។ កុំសម្ងំអីចឹង។
តារា៖ អត់មានកម្លាំងទៅអេ៎។ រកឲ្យគេជួយកោសខ្យល់ចេញសិន។

Expressing thanks 1 — Dialogue

ថ្ងៃនេះ ជាថ្ងៃខួបកំណើតរបស់ពិសិដ្ឋ។ សុភីបានទិញកាដូមួយឲ្យពិសិដ្ឋ។
សុភី៖ រីករាយថ្ងៃកំណើត ពិសិដ្ឋ! នេះកាដូ ខ្ញុំជូន។ សុំទោសណា ខ្ញុំអត់បានទៅជប់លៀងខួបកំណើតល្ងាចនេះទេ ព្រោះខ្ញុំជាប់មានការរវល់បន្តិច។
ពិសិដ្ឋ៖ អូ សុភី! ចាំបាច់ទិញកាដូអីទេ នាំតែអស់លុយ។ ខ្ញុំរអៀសខ្លួនណាស់នៀក! មិនបាច់ទេ! ល្ងាចហ្នឹងគ្រាន់តែទៅញ៉ាំអីជុំគ្នាបន្តិចទេតើ។
សុភី៖ របស់តិចតួចទេ។ យកទៅ! ខំទិញមកហើយ។ មិនដឹងពិសិដ្ឋឯងពេញចិត្តអត់ទេ។
ពិសិដ្ឋ៖ អរគុណច្រើនហើយណាសុភី!

Admonishing someone / saying “Don’t do this!” — Dialogue 2

ប្រធាន៖ ធារី បងប្រាប់ថាង៉ៃធម្មតាយឺតបាន តែកុំឲ្យម៉ោយឺតង៉ៃប្រជុំ។ ម៉េចនៅតែយឺតទៀត?
ធារី៖ សុំទោស បង។
ប្រធាន៖ សុំទោសប៉ុន្មានដងហើយ? គ្រាន់តែម៉ោឲ្យទាន់ម៉ោងហ្នឹង វាពិបាកខ្លាំងមែន? ចោលទម្លាប់អាក្រក់ហ្នឹងអត់បានអេ៎អ៎? បើមិននេះ ដូរម៉ោងធ្វើការវិញទៅអីចឹង ចេញយឺតជាងគេម៉ាម៉ោងទៅ ម៉េចដែរ? ព្រមអត់?
ធារី៖ អត់អីអេ៎បង។ ខ្ញុំព្យាយាមម៉ោឲ្យទាន់។
ប្រធាន៖ និយាយហើយ ធ្វើផង។ កុំម៉ោយឺតទៀត។ បងអត់ចង់ស្ដាប់ពាក្យដោះសា ពាក្យកុហកច្រើនអេ៎។ បងមិនដឹងថាត្រូវនិយាយជាមួយធារីឯងម៉េចទៀតអេ៎។ បានហើយអីចឹង ទៅធ្វើការចុះ។

Expressing joy at someone’s success — Cultural note

ជនជាតិខ្មែរមានលក្ខណៈអៀនច្រើន មិនសូវនិយាយពាក្យថា អរគុណ ឬ សុំទោស ចំពោះពាក្យសរសើរ ឬអំពើល្អរបស់អ្នកដទៃទេ។ ប៉ុន្តែ ឱកាសធ្វើការរួមគ្នាក្នុងសង្គមធ្វើឲ្យយុវជនខ្មែរសព្វថ្ងៃចាប់ផ្ដើមប្រើពាក្យថា អរគុណ ញឹកញាប់ជាងមុន។ ប៉ុន្តែ ការប្រើពាក្យថាអរគុណ ឬ សុំទោស នៅក្នុងក្រុមគ្រួសារនៅតែមិនបង្ហាញភាពស្និទ្ធស្នាល។ ភាគច្រើនជនជាតិខ្មែរបង្ហាញសេចក្តីអបអរសាទរដោយប្រើពាក្យសរសើរ ដូចជា ពូកែ ឡូយ ឆ្លាត ជាដើម ព្រមទាំងបបួលជួបជុំគ្នាញ៉ាំអាហារ (ជប់លៀង)។ អ្នកដែលទទួលពាក្យសរសើរអាចញញឹមឬអស់សំណើច ឬក៏បដិសេធ ឬក៏និយាយពាក្យថាអរគុណ (ចំពោះអ្នកដទៃមិនមែនសមាជិកគ្រួសារ)។ វិធីដែលល្អបំផុតក្នុងការបង្ហាញក្តីរីករាយចំពោះភាពជោគជ័យរបស់នរណាម្នាក់ គឺការសួរសំណួរឲ្យបានច្រើនអំពីថា តើគេធ្វើដូចម្ដេចទើបទទួលបានជោគជ័យ ហើយប្រើពាក្យសរសើរឲ្យបានញឹកញាប់នៅក្នុងការសន្ទនានោះ។